Aktualnie uwagę środowisk szkolnych, w tym dyrektorów, a może ich w najszerszym zakresie, pochłania organizacja nauki w czasie wdrażania kolejnych rozporządzeń w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.

Warto jednak zajrzeć do przyjętego przez Radę Ministrów dokumentu pod tytułem ,,Zintegrowana Strategia Umiejętności 2030”, aby spojrzeć dalej niż tylko do aktualiów.

I tak w obszarze ,,Kadry zarządzające w edukacji formalnej” stawia jako cel rozwijanie umiejętności kadr zarządzających w edukacji zgodnie z podstawowymi założeniami systemu rozwoju umiejętności. Wskazuje się konieczność wzmacniania umiejętności kadry zarządzającej w edukacji formalnej w zakresie tworzenia warunków do zarządzania strukturami i procesami związanymi z funkcjonowaniem instytucji edukacyjnych oraz rozwijania istniejącej i tworzenia nowej oferty doskonalenia zawodowego, w tym podnoszenia jej jakości i dostępności. Akcent został położony na rozwijanie umiejętności przywódczych kadr zarządzających w zakresie zarządzania procesami edukacyjnymi, efektywnego stosowania narzędzi monitoringu i ewaluacji instytucji edukacji formalnej, przede wszystkim w zakresie jej działalności dydaktycznej i wychowawczej z uwzględnieniem profilaktyki.

Istotnym wyzwaniem na najbliższe lata jest upowszechnianie w instytucjach edukacji formalnej modelu zarządzania opartego na:

• tworzeniu wizji instytucji;
• planowaniu i rozwoju karier i zarządzaniu efektywnością;
• elastyczności i autonomii w miejscu pracy; odpowiedzialności;
• budowaniu zaufania i współpracy;
• wymianie informacji oraz zarządzaniu zmianą w organizacji.

Specjalistyczne wsparcie powinno dotyczyć także wzmacniania kondycji fizycznej, psychicznej i emocjonalnej kadry uczącej. Dlatego szczególne miejsce w systemie organizacji pracy kadr uczących powinny zająć: coaching, tutoring, mentoring, koleżeńskie obserwacje lekcji, superwizja, korzystanie z różnorodnych metod i źródeł danych służących do oceny pracy i wsparcia nauczyciela. Dyrektor jako:

• coach – ekspert, który nie ocenia, jest ukierunkowany na zdefiniowanie i realizację celów klienta;
• mentor – mistrz, autorytet, pociąga swoim przykładem, osiągnął sukces w obszarze, w którym inny chce się doskonalić;
• tutor – (łac. opiekun) ma wiedzę próbuje zaktywizować podopiecznego do samodzielnego myślenia, uwzględnia jego indywidualność. Działa głównie poprzez zadawanie właściwych pytań i inspirującą do myślenia rozmowę z nim.

W Strategii podkreśla się, że dla modelu kultury organizacyjnej sprzyjającej rozwojowi umiejętności istotne jest tworzenie i udział w sieciach wsparcia i współpracy instytucji edukacji formalnej. Sieci te umożliwiają między innymi wymianę wiedzy, dobrych praktyk i rozwiązań, a także współpracę np. między samorządem lokalnym, instytucjami edukacji pozaformalnej i pracodawcami.

Wspieranie kadr zarządzających w edukacji formalnej w tworzeniu warunków dla rozwoju umiejętności obejmie zgodnie z założeniami Strategii:

1. rozwijanie umiejętności przywódczych osób odpowiedzialnych za zarządzanie instytucjami edukacji formalnej, w tym:
   • rozwijanie umiejętności doboru nowych kadr,
   • rozwijanie umiejętności uzewnętrzniania potencjału pracowników,
   • zarządzanie procesami podejmowania decyzji i przepływu informacji umożliwiającymi tworzenie uczącej się organizacji,
   • rozwijanie umiejętności prowadzenia negocjacji i mediacji w celu rozwiązywania konfliktów;
2. wspieranie osób odpowiedzialnych za zarządzanie instytucjami edukacji formalnej w realizacji zadań administracyjnych i zarządzania procesami edukacyjnymi, w tym:
   • rozwijanie umiejętności stosowania przepisów prawa oraz tworzenia aktów wewnętrznych,
   • rozwijanie umiejętności planowania, pozyskiwania i zarządzania środkami finansowymi,
   • rozwijanie umiejętności planowania projektów edukacyjnych, zarządzania projektami krajowymi i zagranicznymi oraz środkami finansowymi tych projektów,
   • wsparcie w tworzeniu i udziale w sieciach wsparcia i współpracy na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym,
   • rozwijanie umiejętności wykorzystywania rezultatów badań naukowych w procesie planowania pracy instytucji edukacji formalnej i pozaformalnej;
3. przygotowanie i rozwój narzędzi monitoringu i ewaluacji we wspieraniu funkcjonowania instytucji edukacji formalnej;
4. wspieranie współpracy:
   • pomiędzy instytucjami edukacji formalnej,
   • instytucji edukacji formalnej z instytucjami edukacji pozaformalnej i pracodawcami, jednostkami samorządu terytorialnego i innymi instytucjami na rzecz rozwijania umiejętności;
5. modernizacja/doposażenie/wyposażenie szkół i innych jednostek systemu oświaty oraz uczelni, w tym niwelowanie barier architektonicznych, komunikacyjnych i dydaktycznych w celu zwiększenia dostępności do oferty edukacyjnej dla osób doświadczających ograniczeń w funkcjonowaniu, w szczególności uwarunkowanych niepełnosprawnością;
6. stwarzanie warunków do potwierdzania umiejętności osób uczących się, wykraczających poza podstawę programową lub program studiów;
7. rozwijanie krajowej i zagranicznej oferty i podnoszenie jakości praktyk i staży dla kadry zarządzającej w edukacji formalnej;
8. upowszechnianie mobilności krajowej i międzynarodowej kadry zarządzającej.