Rzecznik Praw Obywatelskich, Marcin Wiącek,  przygotował raport pt.  ,,Wsparcie uczniów z niepełnosprawnościami przez nauczycieli współorganizujących proces edukacyjny, pomoc nauczyciela oraz asystenta osobistego ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi” . Celem prowadzonych badań było ustalenie zakresu wsparcia, jakiego potrzebują uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych, aby zapewnić im skuteczną realizację prawa do edukacji oraz zidentyfikowanie trudności i barier. Raport jest dostępny na stronie internetowej RPO od 6 września b.r. i został przesłany do resortu edukacji.  Rzecznik, przekazując dane, wnioski rekomendacje, spodziewa  się okażą się one przydatne i wpłyną na podjęcie działań na rzecz poprawy sytuacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

RPO postuluje:

• systemowe uregulowanie stanowiska asystenta ucznia ze SPEw sposób podobny jak w przypadku nauczyciela wspomagającego i pomocy nauczyciela;
• podjęcie działań w celu skrócenia czasu oczekiwania na diagnozę w poradni psychologiczno-pedagogicznej,  a także wprowadzenie modelu uwzględniającego obserwację dziecka podczas uzyskiwania diagnozy w jego środowisku, czyli w szkole;
• ograniczenie liczebności klas i utworzenie mechanizmu, który zapobiegnie tworzeniu klas z bardzo dużym odsetkiem uczniów z orzeczeniami;
• podjęcie działań antydyskryminacyjnych wobec uczniów o SPE włączanie tych uczniów w życie szkoły, wdrożenie właściwych procedur określających sposób działania w przypadku dyskryminacji;
• uelastycznienie podejścia do edukacji uczniów o specjalnych potrzebach, np. udział tych uczniów w zajęciach wychowania fizycznego, wprowadzenie opisowe postaw prospołecznych ucznia w spektrum autyzmu, zmiana podstawy programowej z przedmiotu muzyka dla ucznia z niepełnosprawnością słuchu;
• uwzględnienie w programach studiów tematyki uczniów ze SPE;
• zapewnienie dostępności architektonicznej szkół oraz potrzebnego wyposażenia;
• współpraca z rodzicami uczniów z niepełnosprawnością;
• zapewnienie opieki podczas dowozu;
• szkolenia dla pracowników;
• wsparcie nauczycieli pracujących z uczniami o SPE;
• włączenie pomocy nauczyciela i asystenta ucznia ze SPE w prace zespołu dokonującego wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia.

We wstępie przywołanego raportu przypomniano, że ,,Rzecznik pełni w Polsce także rolę niezależnego mechanizmu do spraw popierania, ochrony i monitorowania wdrażania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Konwencja zagwarantowała uznanie prawa osób z niepełnosprawnościami do edukacji oraz zobowiązała władze publiczne do wprowadzenia włączającego systemu kształcenia, umożliwiającego integrację na wszystkich poziomach edukacji. Aby wesprzeć realizację tego prawa, władze publiczne zobowiązały się podjąć odpowiednie środki w celu zatrudniania nauczycieli, w tym nauczycieli z niepełnosprawnościami, którzy mają kwalifikacje w zakresie używania języka migowego i/lub alfabetu Braille’a oraz w celu szkolenia personelu i specjalistów pracujących na wszystkich szczeblach edukacji. Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na stanowisku, że niezależne życie i inkluzja społeczna są nieodłącznie związane z edukacją włączającą.’’

Źródło:

• brpo.gov.pl
• Raport RPO ,,Wsparcie uczniów z niepełnosprawnościami przez nauczycieli współorganizujących proces edukacyjny, pomoc nauczyciela oraz asystenta osobistego ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”