Prezydent Andrzej Duda 23 stycznia 2023 roku podpisał ustawę z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Celem ustawy jest zmiana obowiązującej ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa a także zmiana szeregu innych ustaw (ustawa nowelizuje 20 innych ustaw). W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że dotychczasowe stosowanie ustawy przyniosło doświadczenia wskazujące na potrzebę kolejnej nowelizacji ustawy polegającej na doprecyzowaniu niektórych jej przepisów, zmianie części przyjętych rozwiązań, a także uzupełnieniu jej o nowe regulacje.
W ustawie znalazły się rozwiązania, jak i zmiany przepisów dotyczące kształcenia dzieci i uczniów z Ukrainy.
Dotychczasowe przepisy nie dawały dyrektorowi przedszkola, szkoły lub placówki albo osobie kierującej inną formą wychowania przedszkolnego możliwości skreślenia z listy uczniów dziecka albo ucznia, będących obywatelami Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po dniu 24 lutego 2022 r., w przypadku gdy przestali oni uczęszczać na zajęcia z powodu zmiany miejsca zamieszkania, a jednocześnie rodzice tego ucznia albo dziecka nie poinformowali o zmianie miejsca zamieszkania. W znowelizowanej ustawie po art. 55b dodano art. 55c zawierający przepisy umożliwiające dyrektorowi skreślenie z listy uczniów dziecka albo ucznia, będących obywatelami Ukrainy, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy, jeżeli spełnione będą łącznie dwa warunki:
- dziecko albo uczeń nie zamieszkuje już na obszarze gminy, w której jest położone przedszkole, inna forma wychowania przedszkolnego, szkoła lub placówka, oraz
- dziecko albo uczeń przestało uczęszczać na zajęcia w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce; w tym przypadku chodzi o nieusprawiedliwioną nieobecność dziecka albo ucznia w okresie dwóch miesięcy na co najmniej 50% dni zajęć w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce.
Z kolei w art. 58 rozszerzono możliwość zatrudniania w szkole nauczycieli na świadczeniu kompensacyjnym bez zawieszania prawa do tego świadczenia i wprowadzono następujące zmiany:
- w 1 uchylono pkt 2;
- uchylono ust. 2
- dodano ust. 3 w brzmieniu:
,,Do dnia 31 sierpnia 2023 r. przepisu art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych nie stosuje się w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w jednostkach, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, na stanowisku:
1) nauczyciela języka polskiego lub nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego, o której mowa w art. 165 ust. 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe;
2) nauczyciela innego niż wymieniony w pkt 1, jeżeli w dniu nawiązania z nauczycielem stosunku pracy do szkoły uczęszcza co najmniej jeden uczeń będący obywatelem Ukrainy, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1.’’
Ponadto zmieniono przepisy w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej, w zakresie umożliwienia pozyskania z bazy danych SIO przez dedykowaną funkcjonalność systemu teleinformatycznego, dyrektorom publicznych szkół podstawowych, w związku z kontrolą spełniania obowiązku szkolnego przez uczniów zamieszkałych w obwodach tych szkół, informacji o spełnieniu obowiązku szkolnego; gminom, w związku z kontrolą spełniania obowiązku nauki przez młodzież zamieszkałą na jej terenie, informacji o spełnieniu obowiązku nauki. Zmiana dotyczy wszystkich uczniów w polskim systemie oświaty, w tym także uczniów z Ukrainy przybyłych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dnia 24 lutego 2022 r. Data wejścia w życie zmian w ustawie o systemie informacji oświatowej została określona na dzień 1 września 2023 r., co jest związane z możliwością uruchomienia technicznej funkcjonalności w SIO umożliwiającej dyrektorom szkół sprawdzenie spełniania obowiązku szkolnego
W przywołanej ustawie jest informacja o zwiększeniu w 2023 r. środków finansowych w celu wsparcia zadań oświatowych związanych z kształceniem, wychowaniem i opieką nad dziećmi i uczniami będącymi obywatelami Ukrainy, których pobyt jest uznawany za legalny
Źródło:
- Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 listopada 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa: Dz. U. z 2023 r. poz. 103
- Ustawa z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw: Dz. U. z 2023 r. poz. 185
