Dyskusja to słowo wywodzące się z łacińskiego discussio, od dis-cutio czyli roztrząsam, rozbijam na drobne kawałki.

Jest to jeden ze sposobów rozwiązywania problemów, sztuka wyrażania własnego zdania, trening dyscypliny wypowiedzi, dyscypliny czasowej i szacunku dla przekonań innych. W dydaktyce istnieje wiele rodzajów dyskusji, w zależności od przyjętych kryteriów. Celem niniejszego tekstu nie jest przegląd wszelkich odmian dyskusji, lecz przybliżenie jej zalet i możliwości. Dyskusja jest metodą nauczania polegającą na wymianie zdań między uczestnikami, niezależnie od tego, czy wypowiadane kwestie stanowią ich własne poglądy, czy też odwołują się do opinii innych osób.

Do rzeczywistej dyskusji stworzymy możliwości tylko wtedy, gdy omawiana kwestia będzie wystarczająco kontrowersyjna i wzbudzająca zainteresowanie. Warunkiem dobrej dyskusji jest przede wszystkim trafne sformułowanie tematu: nie może być zbyt trudny, nie powinien odwoływać się do nowych wiadomości, nie może zawierać niezrozumiałych pojęć i określeń. Ważne jest, aby temat nie był zbyt łatwy, gdyż daje się szybko i jednoznacznie rozstrzygnąć, co przeczy idei „roztrząsania” tematu.

Wszyscy uczestnicy dyskusji muszą się do niej przygotować – można to zrobić podczas lekcji lub polecić uczniom zebranie potrzebnych informacji i sformułowanie argumentów wcześnie. To jeden z elementów odwróconej lekcji, szczególnie jeśli odsyłamy uczniów do konkretnych materiałów w formie multimediów – filmu, prezentacji, nagranego wykładu. Każda dyskusja musi się zakończyć podsumowaniem, stanowiącym krótkie omówienie rezultatów i sposobu jej prowadzenia.

W podsumowaniu i ogólnej ocenie każdej dyskusji można wykorzystać zaprezentowane poniżej pytania: Co należy ulepszyć w kolejnej dyskusji? Jakie argumenty były najbardziej przekonujące? Czy ktoś został przekonany i zmienił swoje zdanie? Jakie nowe ciekawe poglądy usłyszałeś po raz pierwszy?

Ułatwia podejmowanie wspólnych decyzji, kiedy członkowie zespołu wyznają różne poglądy, pozwala też na wybranie najlepszych rozwiązań problemów. Dyskusja jednak wymaga ustalenia i przestrzegania pewnych reguł: tylko jeden uczestnik ma głos w danym czasie; obowiązuje wszystkich limitowany czas lub ilości wypowiedzi. Ważnym warunkiem jest także związek każdej wypowiedz tematem oraz przestrzeganie podstawowych norm i reguł społecznych – bez osobistych odniesień, niecenzuralnych i obraźliwych słów. Ale nad tym czuwa moderator – najczęściej wyznaczony uczeń lub nauczyciel. Wśród wyjątkowo cennych odmian dyskusji można wymienić dyskusję panelową, punktowaną, debatę „za” i „przeciw” czy też dyskusję oksfordzką.

Znane i mające wiele zalet są dyskusje, w wyniku których powstaje zapis graficzny prezentowanych zdań, punktów widzenia oraz ostatecznych wniosków, np. metoda metaplanu.
Ale o kolejnych intersujących metodach aktywizujących przypomnimy Państwu w kolejnych tekstach. Może warto zastanowić się czy aktualna wiedza rady pedagogicznej pozwala nauczycielom z dużą swobodą korzystać z bogactwa metod aktywizujących, ich modyfikacji i świadomego wyboru na różnych zajęciach edukacyjnych, na wszystkich etapach kształcenia? Czy też wiedzę tę należałoby odświeżyć, z bezsprzeczną korzyścią dla procesu uczenia się naszych uczniów?