Elementem programu ,,Polski Ład” jest przedstawienie dalszego funkcjonowania oświaty. Zamierzenia zostały opisane w wymienionym programie pod hasłem ,,Przyjazna szkoła i kultura na nowy wiek”. Przedstawione propozycje są prezentowane poniżej.
- Powstanie nowa jednostka systemu oświaty CDR – Centrum Dziecka i Rodziny, której celem będzie wspomaganie rozwoju dzieci, osób uczących się oraz rodzin oczekujących bądź wychowujących dzieci. Jednostka powstanie z rozwinięcia i wzmocnienia funkcji poradni psychologiczno-pedagogicznych. Do ich podstawowych zadań będzie należało wspieranie rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi od najmłodszych lat życia dzieci, prowadzenie oceny funkcjonalnej dzieci i osób uczących się, w tym uczniów, słuchaczy, studentów i osób dorosłych w kształceniu ustawicznym. Przygotowanie oferty dla rodzin w zakresie rozwijania kompetencji wychowawczych i wspierania rozwoju swoich dzieci (warsztaty, kursy). Ponadto CDR-y będą udzielały także konsultacji i zapewnią doradztwo specjalistów z innych sektorów (asystentów rodziny, pracowników socjalnych).
- Utworzony zostanie ,,Narodowy Edukacyjny Program Wyrównywania Szans Edukacyjnych Po COVID-19”. Jego celem będzie zniwelowanie wzrostu luki edukacyjnej i uniknięcie krzywdzącego syndromu straconego pokolenia. Zostaną uruchomione dodatkowe, dobrowolne zajęcia, których celem nie będzie robienie sprawdzianów i ocenianie, a stworzenie możliwości uzupełnienia materiału i wiedzy tam, gdzie na skutek pandemii pojawiły się zaległości. Oprócz nadrabiania wiedzy drugim elementem programu będzie promocja aktywności sportowej przez turnieje w najpopularniejszych dyscyplinach. Towarzyszyć temu będzie program realizowany z Akademiami Wychowania Fizycznego w całym kraju, nakierowany na szkolenia nauczycieli WF w celu efektywnego wykorzystania lekcji WF dla skutecznej poprawy kondycji fizycznej dzieci i młodzieży po nauce zdalnej oraz tworzenia pozalekcyjnych profesjonalnych klubów sportowych. Szkolenia nauczycieli będą zawierały także bardzo ważny komponent psychologicznego wsparcia dzieci i młodzieży. Program będzie finansowany z funduszu COVID, a wszelkie materiały oraz propozycje formy zajęć przygotowane zostaną w MEiN, z uwzględnieniem każdego przedmiotu i wszystkich poziomów nauczania. Program rozpocznie się w 2021 r., a jego kontynuacja będzie możliwa w kolejnych latach.
- W każdej szkole będzie ,,latarnik cyfryzacji”. Funkcję tę będzie pełnił wybrany, odpowiednio przeszkolony z kompetencji cyfrowych nauczyciel. Jego zadaniem będzie koordynacja rozwoju kompetencji cyfrowych wśród uczniów. Będą uczyć poruszania się w gąszczu informacji, zachowania bezpieczeństwa w sieci oraz odporności na fake newsy.
- W roku szkolnym 2021/2022 zostanie wprowadzony jednolity standard elektronicznego dziennika dla polskich szkół wszystkich szczebli, który będzie wysoko wydajną platformą komunikacji uczniów i rodziców ze szkołą z możliwością tworzenia klas wirtualnych.
- Zostanie wdrożone repozytorium materiałów elektronicznych w postaci filmów i nagrań omawiających podstawę programową dla klas szkół podstawowych i średnich. Pozwolą one nauczycielom poświęcić więcej czasu na indywidualną pracę z uczniami. W szczególny sposób wspomogą naukę uczniów, którzy z różnych powodów nie mogą uczestniczyć w zajęciach szkolnych (np. z powodu choroby). Nie ma nowoczesnej szkoły bez nowych technologii – stąd w programie hasło ,,Cyfrowa podstawa programowa”.
- Zakłada się kompleksową termomodernizację i remont 1000 budynków. Te działania nie tylko poprawią estetykę i użyteczność budynków oświatowych, ale także doprowadzą do optymalizacji energetycznej – i to w wydaniu przyjaznym dla środowiska. ,,Zielona szkoła” to 1000 zeroemisyjnych budynków.
- Zostanie przygotowany dodatkowy model wsparcia psychologicznego oraz gabinet psychologiczno-pedagogiczny w każdej szkole. Szkoła i przedszkole mają oferować pomoc specjalistów z zakresu psychologiczno-pedagogicznego. Priorytetem, zwłaszcza w kontekście powrotu do nauki stacjonarnej po pandemii COVID-19, jest troska o zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Kluczem do skutecznej pomocy dzieciom, które mierzą się z problemami, jest wczesne rozpoznanie trudności, dlatego ich identyfikacja będzie elementem szkolenia nauczycieli. W tym celu zostanie opracowany dodatkowy model wsparcia psychologicznego dla dzieci i młodzieży na podstawie badań uczniów w 1200 losowo wybranych szkołach w Polsce. Model ten zostanie następnie zastosowany we wszystkich szkołach w Polsce. Dodatkowo szkolenia prowadzone przez specjalistów z AWF dla nauczycieli WF zawierać będą także bardzo ważny komponent psychologiczny, nakierowany na efektywne zachęcanie dzieci i młodzieży do aktywności sportowej.
- Podjęte będą działania na rzecz budowania przyjaznej i dostępnej szkoły, odpowiadającej na potrzeby każdego ucznia. Program przygotuje nauczycieli do pracy z dziećmi z niepełnosprawnościami i specjalnymi wymaganiami edukacyjnymi, tak by zapewnić warunki sprzyjające integralnemu rozwojowi dla wszystkich uczniów. Nastąpi wzmocnienie potencjału polskiego szkolnictwa specjalnego. Zostaną zlikwidowane bariery w zakresie dostępności architektonicznej w szkołach. Planuje się wykorzystanie potencjału materialnego oraz kadrowego szkół i placówek specjalnych, które oprócz własnej działalności będą wspierać przedszkola i szkoły ogólnodostępne. Prowadzone działania edukacyjne powinny budować przestrzeń do zrozumienia i empatii, likwidować bariery mentalne i społeczne.
- Edukacja poza szkołą to akcja ,,Poznaj Polskę”. Ministerstwo Edukacji i Nauki wesprze finansowo i opracuje merytorycznie programy przykładowych wycieczek edukacyjnych dla uczniów szkół ponadpodstawowych na Kresy Wschodnie oraz do innych miejsc dziedzictwa I Rzeczpospolitej.
- W programie znalazł się ,,Program świetlica”. Świetlica szkolna zostanie zreformowana. Ma zapewnić opiekę dzieciom w czasie, w którym rodzice pracują. Powinna być atrakcyjna dla uczniów, z wartościową ofertą na pograniczu edukacji i rekreacji. Wśród propozycji nauka gry w szachy, programowania.
- Projektuje się naukę historii w większym niż dotychczas zakresie i wymiarze oraz podniesieniem rangi tego przedmiotu. W liceach ogólnokształcących i technikach (3. lub 4. klasa szkoły średniej) wprowadzone zostaną zajęcia z historii XX w. (głównie Polski). Realizacja przedmiotu odbywać się będzie w atrakcyjnej formie warsztatowej, ponadto będą przeprowadzane corocznie ogólnopolskie: quiz historyczny i konkurs retoryki dla szkół.
- Zakłada się szerszy udział rodziców w edukacji i życiu szkoły. W każdej placówce powstanie rada szkoły złożona z przedstawicieli nauczycieli, rodziców i uczniów – w równej liczbie. Rada będzie aktywnie uczestniczyć w rozwiązywaniu spraw wewnętrznych szkoły. To rada będzie uchwalać statut szkoły, a także opiniować projekt planu finansowego. Z własnej inicjatywy będzie mogła wystąpić do organu sprawującego nadzór pedagogiczny o zbadanie poprawności działania szkoły oraz oceniać jej sytuację i stan. Obowiązek powołania rady będzie wprowadzany stopniowo – na początek w szkołach średnich.
- Nastąpią zmiany w kształceniu kadr oświatowych. Studia podyplomowe dla nauczycieli będą prowadziły tylko uczelnie kształcące pedagogów. Nastąpi reforma kształcenia dyrektorów i podwyższenie poziomu konkursów na dyrektorów w kierunku ,,oświatowego MBA”.
- Planuje się zwiększenie liczby godzin wychowania fizycznego oraz wprowadzenie większej różnorodności w zakresie sposobu prowadzenia zajęć. Każda szkoła, również mniejsza, powinna umożliwić uprawianie przynajmniej jednej interesującej, ale mniej popularnej dziedziny sportu, jak np. szermierka, wspinaczka, łucznictwo czy narciarstwo biegowe. Towarzyszyć temu ma również uregulowanie możliwości zwolnień z zajęć. Zajmie się tym trener zdrowia, który będzie realizował wczesnoszkolny program wychowania fizycznego.