Ukazał się datowany na 16 grudnia 2021 roku projekt rozporządzenia Ministra Edukacji
i Nauki zmieniający rozporządzenie z 14 lutego 2017 roku  w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. Zmiany dotyczą załącznika 4a.

W uzasadnieniu projektu zaznaczono, że celem szkolnej edukacji historycznej jest nie tylko budzenie zainteresowania przeszłością i dostarczanie wiedzy na temat najważniejszych wydarzeń i najwybitniejszych postaci z dziejów Polski i powszechnych, ale przede wszystkim wyposażanie uczniów w umiejętności kluczowe z punktu widzenia funkcjonowania w świecie współczesnym, takie jak analizowanie, wnioskowanie i samodzielne ocenianie wydarzeń. Świadomość historyczna oraz umiejętności kształtowane i rozwijane na lekcjach historii umożliwiają młodym ludziom dostrzeganie związków między współczesnością
a przeszłością, kształtowanie postaw patriotycznych, krytyczne i racjonalne ocenianie wydarzeń jak również kształtowanie postawy szacunku wobec dorobku cywilizacyjnego innych kultur lub narodów.

Z powyższych względów edukacja historyczna wymaga stałej uwagi i odpowiednich zmian, które będą sprzyjać osiąganiu ww. celów edukacji historycznej. Takie zmiany potrzebne są obecnie w odniesieniu do historii najnowszej – powojennej, której realizacja w szkołach, napotyka na trudności wynikające z obiektywnych przyczyn związanych z tym, że zagadnienia historii najnowszej omawiane są w ostatniej klasie, w której uczniowie –
w przypadku branżowej szkoły I stopnia skupiają się głównie na przygotowaniu do egzaminu zawodowego.

Proponowane w projekcie zmiany polegają zatem na wzmocnieniu komponentu historii najnowszej w edukacji historycznej uczniów branżowej szkoły I stopnia z jednoczesnym zachowaniem wybranych treści z zakresu wiedzy o społeczeństwie oraz wydłużeniem cezury obowiązkowego, regularnego, i chronologicznego kursu historii).

Projektowane  zmiany polegają na:

• uzupełnieniu treści nauczania – wymagań szczegółowych z zakresu przedmiotu historia o wydarzenia z okresu po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej (w 2004 r.) do 2015 r. oraz punktowych uzupełnieniach w treściach nauczania – wymaganiach szczegółowych w obrębie wcześniejszych epok historycznych;
• zastąpieniu przedmiotu wiedza o społeczeństwie przedmiotem historia i teraźniejszość, który obejmuje zagadnienia z zakresu wiedzy o społeczeństwie oraz zagadnienia z historii najnowszej – dzieje powojenne (od 1945 r. do 2015 r.).

Cele kształcenia przedmiotu historia i teraźniejszość w branżowej szkole I stopnia odpowiadają aspektom ludzkiej dojrzałości, do której prowadzi edukacja szkolna:

• aspekcie stosunku do prawdy: nabycie przez ucznia rzetelnej wiedzy o najważniejszych przemianach kulturowych, politycznych, społecznych i gospodarczych w Polsce i na świecie po 1945 roku aż do czasów współczesnych – i w tym kontekście uzyskiwanie zrozumienia głównych zagadnień życia społecznego, polityki i prawa, a także znajomości genezy i natury wielkich problemów świata współczesnego;
• w aspekcie stosunku do dobra: przygotowanie ucznia do samodzielnej i sprawiedliwej oceny wspomnianych przemian zachodzących w Polsce i na świecie od zakończenia II wojny światowej w kategoriach ciągłości i zmiany (lub zerwania) w odniesieniu do podstaw, z których wyrasta nasza Ojczyzna rozumiana jako wspólnota ukształtowana według konkretnych norm kultury oraz wizji człowieka, rodziny i społeczeństwa sięgających swoimi korzeniami klasycznej cywilizacji grecko-rzymskiej i chrześcijaństwa;
• w aspekcie stosunku do życia: nabywanie przez ucznia dociekliwego zainteresowania życiem zbiorowym, gotowości do osobistego podejmowania zadań społecznych i zaangażowania obywatelskiego w duchu patriotyzmu jako mądrej miłości ojczyzny ukształtowanej w tradycji Rzeczypospolitej, dzięki praktykowaniu cnót indywidualnych i społecznych, a także dzięki odkrywaniu harmonii praw i obowiązków, wolności i odpowiedzialności, szczęścia ludzkiego i rozwoju ludzkich wspólnot oraz znaczenia sprawiedliwych praw i roztropnej polityki

Projekt wprowadza  niewielką zmianę dotycząca warunków i sposobów realizacji wychowania fizycznego poprzez dodanie nowego przedmiotu i ustalenie nowego brzmienia: ,,Warunkiem skuteczności realizacji bloku tematycznego: edukacja zdrowotna jest integrowanie treści z innymi przedmiotami, w tym np. biologii, wychowania do życia w rodzinie, historia i teraźniejszość, edukacji dla bezpieczeństwa’’.

Zakłada się, że oczekiwanym efektem zmian powinna być lepsza znajomość i zrozumienie przez młodzież skomplikowanych zagadnień historii najnowszej Polski i świata, jak również lepsze przygotowanie do świadomego i odpowiedzialnego udziału w życiu społecznym.

Proponuje się wdrożenie zaproponowanych zmian  począwszy od roku szkolnego 2022/2023 w klasie I branżowej szkoły I stopnia, a klasę II i III zmiany obejmą sukcesywnie w kolejnych latach. Pozostałe klasy branżowej szkoły I stopnia w roku szkolnym 2022/23 – do zakończenia cyklu kształcenia będą uczyć się historii oraz wiedzy o społeczeństwie zgodnie z dotychczas obowiązującą podstawą programową. W projekcie uwzględniono również harmonogram wdrażania zmian w branżowej szkole I stopnia, w której zajęcia dydaktyczno-wychowawcze rozpoczynają się w lutym.

W projekcie rozporządzenia założono, że  rozporządzenie wejdzie  w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Zaproponowany termin umożliwi wydawcom składanie do Ministra Edukacji i Nauki wniosków o dopuszczenie do użytku szkolnego podręczników do nowego przedmiotu (historia i teraźniejszość). Źródło: legislacja.rcl.gov.pl