Mamy już podpisaną nowelizację ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, która przewiduje szereg zmian dla szkół i przedszkoli. Dotyczą one m.in. przyszłorocznych egzaminów, nauki zdalnej czy nowego stanowiska pedagoga specjalnego.
Dziś przybliżymy właśnie tę ostatnią zmianę – obowiązek zatrudnienia w szkołach i placówkach nowego specjalisty – pedagoga specjalnego.
Czekamy na zmianę prawa w zakresie kwalifikacji, jakie powinien posiadać ów pedagog, ale już znamy zakres jego obowiązków. Co prawa jest to dopiero projekt rozporządzeń z zakresu organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wykazu zadań realizowanych przez szkolnych specjalistów, który jednak pozwala ustalić rolę pedagoga specjalnego.
Wprowadzenie tego stanowiska jest uzasadnione – zdecydowana większość uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego pobiera edukację w szkołach ogólnodostępnych. Te zaś nie zawsze dysponują – w przeciwieństwie do szkół specjalnych – specjalistami z zakresu pedagogiki specjalnej. Warto też pamiętać, iż nowe regulacje nie likwidują i nie zmieniają zakresu zadań pedagoga specjalnego zatrudnionego w celu współorganizowania kształcenia specjalnego (popularnie nazywanego nauczycielem wspomagającym) a obligują dyrektorów szkół do zatrudnienia pedagoga specjalnego, niezależnie czy w szkole są uczniowie z orzeczeniem czy też nie.
W pewnym skrócie można określić, iż ustawodawca pedagoga specjalnego w obu projektowanych rozporządzeniach przedstawia jako koordynatora współpracy z nauczycielami, wychowawcami grup wychowawczych lub innymi specjalistami, rodzicami oraz uczniami w zakresie:
- podejmowania działań w zakresie zapewnienia uczniom aktywnego i pełnego uczestnictwa w życiu szkoły i placówki oraz dostępności (o obowiązującej Ustawie w zakresie zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami pisaliśmy, ale że temat ważny i aktualny, pozwolimy sobie na przypomnienie w najbliższym wydaniu Aktualności),
- rozpoznawania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu szkoły i placówki – czyli uczestnictwo w pracy zespołu do tzw. diagnozy każdego ucznia,
- określania niezbędnych do nauki warunków, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych, w tym wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne, odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia oraz współpraca z tym zespołem w zakresie opracowania i realizacji indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, w tym zapewnienia mu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Zatem zespół składający się często wyłącznie z nauczycieli „przedmiotowców” otrzyma profesjonalne wsparcie specjalisty.
To tylko skrócony przegląd zadań pedagoga specjalnego. Czekamy na wejście w życie tych zmian prawnych, przewidywane na 1 września br.