Są już wstępne propozycje MEiN dotyczące przyszłych wynagrodzeń nauczycieli, jest to materiał roboczy do prac grupy ds. systemu wynagradzania i czasu pracy nauczycieli na dzień 16.06.2021 r. Co w propozycjach?
System wynagradzania nauczycieli oraz uprawnienia o charakterze socjalnym:
- długofalowy wpływ na wysokość wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków od niego zależnych w związku ze zmianą pensum nauczycieli;
- uproszczenie systemu wynagrodzeń zasadniczych związanych z wykształceniem – 2 kategorie zamiast 3 kategorii wykształcenia;
- związanie wysokości wynagrodzenia zasadniczego z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę;
- kwotowy wzrost wynagrodzenia zasadniczego w związku z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego;
- zwiększenie wynagrodzenia zasadniczego poprzez włączenie do wynagrodzenia kwoty jednorazowego dodatku uzupełniającego, odejście od obowiązku rozliczania średnich wynagrodzeń nauczycieli przez samorząd terytorialny;
- określenie, w drodze rozporządzenia, kwotowych, minimalnych stawek dodatków do wynagrodzenia zasadniczego;
- długofalowy wpływ na zwiększenie wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli rozpoczynających pracę poprzez przesunięcie środków ze świadczenia „na start”;
- zwiększenie wynagrodzenia zasadniczego poprzez przesunięcie na wynagrodzenia części środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i przejście do powszechnego systemu naliczania środków na zfśs;
- ewentualne określenie dodatkowych zadań w szkole uprawniających do otrzymania dodatku funkcyjnego;
- składniki wynagrodzenia nauczycieli zgodnie z propozycją rozwiązań:
- wynagrodzenie zasadnicze rosnące wraz z kolejnym stopniem awansu,
- wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe oraz doraźnych zastępstw,
- dodatek stażowy,
- dodatek funkcyjny (ew. rozszerzenie tytułów do dodatku),
- dodatek za stopień specjalizacji,
- dodatek za warunki pracy,
- dodatek motywacyjny,
- inne składniki wynikające ze stosunku pracy – nagrody (w tym nagrody jubileuszowe i nagrody za osiągnięcia dydaktyczno -wychowawcze),
- odprawy, dodatkowe wynagrodzenie roczne, dodatek za prace w porze nocnej,
- dodatek wiejski określony kwotowo, w takiej samej wysokości, niezależnie od posiadanego stopnia awansu zawodowego.
Obecne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli:
- stażysta 2 949 zł,
- kontraktowy 3 034 zł,
- mianowany 3 445 zł,
- dyplomowany 4 046.
Przykładowe możliwe stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli:
- okres wprowadzenia do zawodu 3 500 zł,
- mianowany 3 900 zł,
- dyplomowany 4 500 zł.
Według danych Systemu Informacji Oświatowej (sprawozdanie roczne z wynagrodzeń nauczycieli za 2020 r., stan bazy na dzień 9.06.2021 r.) miesięczne stawki dodatku wiejskiego w 2020 r. w szkołach i placówkach prowadzonych przez JST i organy administracji rządowej wahają się od 99,00 zł do 500,00 zł i więcej; najczęściej jest to kwota między 350,00 zł a 399,00 zł.
Spośród zaproponowanych zmian skutki finansowe będą powodowały następujące rozwiązania:
- ograniczenie obecnej tabeli do grupy nauczycieli posiadających wykształcenie wyższe magisterskie i przygotowanie pedagogiczne oraz grupy pozostałych nauczycieli spełniających wymagania kwalifikacyjne do zatrudnienia na stanowisku nauczyciela (likwidacja trzeciej grupy zaszeregowania i przeniesienie jej do drugiej grupy);
- podwyższenie pensum o 2 godziny dla wszystkich nauczycieli, z wyłączeniem nauczycieli przedszkoli – skutki wynikają z konieczności zapewnienia środków na podwyżki dla nauczycieli przedszkoli, których pensum nie ulegnie zwiększeniu oraz z różnicy pomiędzy stawkami wynagradzania z pensum 18-godzinnego oraz wyższych wymiarów pensum;
- wzrost wynagrodzenia zasadniczego będzie powodował skutek w postaci wzrostu niektórych innych składników wynagrodzenia, w tym m.in. dodatku za wysługę lat, nagrody jubileuszowej, odpraw, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, itd.;
- zwiększenie puli środków na wynagrodzenia o kwotę likwidowanego jednorazowego dodatku uzupełniającego (średnia z ostatnich 3 lat);
- zmiana obecnego systemu awansu zawodowego nauczycieli polegająca na zapewnieniu nauczycielom rozpoczynającym pracę w szkole wynagrodzenia odpowiadającego wysokości wynagrodzenia obecnego nauczyciela kontraktowego;
- uzależnienie minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę;
- przeznaczenie środków ze zmniejszonego odpisu na ZFŚS na wzrost wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli – zmiana będzie powodowała skutek finansowy wynikający ze zwiększenia wysokości składników wynagrodzenia uzależnionych od wynagrodzenia zasadniczego oraz konieczności zapewnienia środków na pochodne;
Dodatkowy skutek finansowy – konieczność zapewnienia środków na podwyżkę dla nauczycieli wychowania przedszkolnego, których pensum nie zostanie podwyższone oraz skutek wzrostu dotacji udzielanych przez JST dla szkół, przedszkoli i placówek niesamorządowych wynikający z niezbędnego wzrostu subwencji.
Skutki finansowe dla budżetu państwa ewentualnego wdrożenia projektowanych zmian w kolejnych latach będą związane z:
- zmianą obecnego systemu awansu zawodowego nauczycieli:
- przyspieszenie o 2 lata możliwości uzyskania mianowania, a w związku z tym również wynagrodzenia nauczyciela mianowanego (w okresie przejściowym przyspieszenie o 1 rok),
- wprowadzenie dwóch stopni specjalizacji, za które będą przysługiwały dodatki,
- w zależności od tego jak będzie zorganizowany egzamin zewnętrzny na stopień nauczyciela mianowanego i postępowania na stopnie specjalizacji, jakie organy będą je przeprowadzały, mogą pojawić się dodatkowe koszty organizacji tych postępowań,
- wprowadzenie awansu poziomego – zapewnienie wynagrodzenia z tytułu realizowania powierzonych funkcji, których byłoby więcej niż obecnie (skutki uzależnione od liczby wprowadzonych funkcji i minimalnych stawek z tytułu ich pełnienia);
- zmianą wysokości minimalnej płacy.