Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministerstwa Edukacji i Nauki z prośbą o wyjaśnienie, dlaczego dyrektor szkoły nie może do niej przyjąć ucznia-obywatela Polski mieszkającego poza krajem i zarazem zgodzić się na wykonywanie obowiązku szkolnego poza szkołą?
Odpowiedzi udzielił Tomasz Rzymkowski, Sekretarz Stanu Pełnomocnik Rządu do spraw rozwoju i umiędzynarodowienia edukacji i nauki w MEiN
,,Zgodnie z przepisami art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082 z późn. zm.), „na wniosek rodziców dyrektor odpowiednio publicznego lub niepublicznego przedszkola, szkoły podstawowej i szkoły ponadpodstawowej, do której dziecko zostało przyjęte, może zezwolić, w drodze decyzji, na spełnianie przez dziecko odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 31 ust. 4, poza przedszkolem, oddziałem przedszkolnym w szkole podstawowej lub inną formą wychowania przedszkolnego i obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą’’.
Z tego przepisu wynika, że zgoda dyrektora szkoły na realizację ww. obowiązków poza szkołą może być wydana wyłącznie w odniesieniu do ucznia tej szkoły.
Odnosząc się do zapytania dyrektor Szkoły Podstawowej w Bziance, która pytała o „uczniów – polskich obywateli tymczasowo przebywających za granicą, których rodzice wnioskowali o realizację obowiązku szkolnego poza szkołą”, należy zauważyć, że ww. osoby mieszkające za granicą, nie mogły uczęszczać na zajęcia prowadzone w szkole działającej stacjonarnie na terenie Polski, skoro ich miejsce zamieszkania było za granicą. Osoby nie mogły być zatem uczniami tej szkoły.
W lutym br. została udzielona odpowiedź, informująca iż zgodnie z przepisami art. 37 ww. ustawy, dyrektor szkoły może wydać zgodę na realizację ww. obowiązków poza szkołą wyłącznie w odniesieniu do uczniów szkoły. Przepisy nie zawierają odrębnych regulacji dotyczących spełniania ww. obowiązków poza szkołą przez osoby przebywające za granicą. W związku z tym, dyrektorzy szkół nie mają możliwości wykazania ww. uczniów w Systemie Informacji Oświatowej.
Zmiany przepisów ustawy – Prawo oświatowe, które weszły w życie z dniem 1 lipca 2021 r., uchyliły obowiązek dołączania do wniosku o zezwolenie na realizację obowiązku szkolnego poza szkołą, opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz zniosły warunek składania wniosku do dyrektora szkoły (do której dziecko uczęszcza), na terenie województwa, w którym mieszka dziecko. Brak ograniczenia do terenu województwa oznacza, że dziecko z danego województwa może zostać przyjęte do szkoły również w innym województwie, a następnie rodzice ucznia mogą wystąpić do dyrektora tej szkoły o zezwolenie na realizację danego obowiązku poza szkołą.
Ponadto, pragnę poinformować, że zgodnie z przepisami w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą, osoby objęte obowiązkiem szkolnym i obowiązkiem nauki przebywające za granicą mogą kontynuować naukę w polskim systemie oświaty w publicznej szkole podstawowej i publicznym liceum działającymi w ramach Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Nauka prowadzona jest formie kształcenia na odległość, a klasyfikacja i promocja odbywają się na podstawie ocen bieżących – uczniowie nie muszą zdawać corocznie egzaminów klasyfikacyjnych. Nauka w szkole jest nieodpłatna i prowadzona na podstawie programów nauczania zgodnych z podstawami programowymi dla szkoły podstawowej i liceum.’’
Źródło: rpo.gov.pl
