,,Internet dzieci. Raport z monitoringu obecności dzieci i młodzieży w internecie’’ to publikacja zawierająca analizę danych i rekomendacje do podjęcia działań.
Z raportu wynika, że jedną z najbardziej palących kwestii jest potrzeba wprowadzenia odpowiednich uregulowań w zakresie ochrony dzieci w internecie oraz egzekwowanie zasad dostępu dzieci do serwisów i aplikacji internetowych.
Z przedstawionych danych wynika, że w ostatnim kwartale 2024 roku 2,74 mln internautów w Polsce to dzieci między siódmym a czternastym rokiem życia, 1,49 mln osób to użytkownicy w wieku piętnaście – osiemnaście lat.
W grupie młodszych użytkowników 2,6 mln z nich wykorzystuje do tego urządzenia mobilne, ich głównymi przestrzeniami w sieci są platformy społecznościowe i streamingowe, aż 92% korzysta z komunikatorów. 1/3 dzieci w Polsce w wieku 7–12 lat korzysta z TikToka (760 tys.), niewiele mniej z Facebooka (580 tys.), a 1/8 z Instagrama (290 tys.). Jeśli chodzi o komunikatory, Messengera używa 900 tys. przedstawicieli tej grupy wiekowej, a WhatsAppa 700 tysięcy. Według danych za ostatni kwartał 2024 r. 91,54% osób z najmłodszej grupy internautów (7–14) przynajmniej raz dziennie połączyło się z internetem i spędziło tu aż 4h 29 min. Najpopularniejsze w tej grupie wiekowej są aplikacje międzynarodowych koncernów technologicznych: Facebook, Instagram, WhatsApp; Google, YouTube, Gmail, Mapy Google, TikTok. Dzieci do 12 roku życia najintensywniej korzystają z TikToka – aktywni użytkownicy tej platformy spędzają w aplikacji średnio 2 godziny i 11 minut dziennie i w większości przypadków uruchamiają ją kilkanaście lub kilkadziesiąt razy w ciągu jednego dnia. Można szacować, że ponad dwie godziny dziennie na tej platformie spędza ponad 300 tys. dzieci. Charakterystyka korzystania z internetu przez młodzież (15–18) jest zbliżona do zachowań najmłodszej grupy. 90,28% młodzieży odwiedza internet codziennie, 88% tej populacji sięga po urządzenia mobilne, zaś tylko 32% korzysta z komputerów osobistych. Dziennie przebywają oni online średnio 4h 28 min, przy czym na jedną odsłonę przypada przeciętnie 9 min. Najpopularniejsze w tej grupie wiekowej są te same aplikacje, co w grupie 7 – 14 lat.
To tylko wybrane informacje z raportu, ale nawet one pokazują skalę problemu i konieczność podjęcia odpowiednich działań.
We wstępie publikacji Magdalena Bigaj, prezeska Fundacji ,,Instytut Cyfrowego Obywatelstwa’’, napisała: ,,Co myślisz, kiedy słyszysz „internet dzieci”? Jaki jest? Co i gdzie robią jego młodzi użytkownicy i użytkowniczki? Obecność dzieci w internecie jest tajemnicą poliszynela nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Właściciele platform społecznościowych i gamingowych twierdzą, że dzieci nie korzystają z ich produktów, bo nie pozwala na to regulamin. W związku z tym nie muszą wprowadzać szczególnych standardów ochrony dzieci i młodzieży. Rodzice z kolei uważają, że ich dzieci nie odwiedzają nieodpowiednich stron – jedni twierdzą tak dlatego, że nie mają świadomości istnienia granic wiekowych, a inni z powodu braku zrozumienia, czemu one służą. W efekcie zgadzają się na aktywność dzieci w takich miejscach cyfrowych lub wręcz aktywnie pomagają im obchodzić regulaminy.’’
Autorzy raportu opisują, jak jest i wskazują rekomendacje kierunkowe:
- obszary regulacyjne (m.in. przegląd i uaktualnienie do realiów świata cyfrowego przepisów karnych dotyczących ekspozycji dzieci w internecie na przestępstwa z obszaru seksualnego, narkotyków, hazardu, oszustw (wykorzystywanie);
- obszary samoregulacyjne (m.in. tworzenie szczegółowych rozwiązań − standardów ochrony dziecka w środowisku cyfrowym dla branży reklamy i marketingu opartych na delegacji ustawowe);
- egzekucja istniejącego prawa (m.in. skuteczna i konsekwentna egzekucja prawa przez organy ścigania, nadzoru (instytucje regulacyjne) w zakresie szczególnej ochrony dzieci poniżej 13. roku życia w przestrzeni platform społecznościowych oraz prawno-karnej ochrony osób małoletnich przed przemocą w mediach cyfrowych);
- budowa świadomości społecznej, edukacja wszystkich grup wiekowych (m.in. ograniczanie przez rodziców i opiekunów rosnącej skali używania smartfonów i aplikacji – nawet przez kilkuletnie dzieci).
Źródło:
- Bigaj, M., Ciesiołkiewicz, K., Mikulski, K., Miotk, A., Przewłocka, J., Rosa, M., Załęska, A. (2025). Internet dzieci. Raport z monitoringu obecności dzieci i młodzieży w internecie. Warszawa: Fundacja „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa” oraz Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15.
- cyfroweobywatelstwo.pl