1 marca 2024 r. przypada dziesiąta rocznica Dnia Bez Dyskryminacji – Zero Discrimination Day. Święto to zostało ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w ramach programu UNAIDS i jest od 2014 roku corocznie obchodzone przez ONZ i inne organizacje międzynarodowe oraz krajowe. Głównym celem obchodów jest promocja równości wobec prawa i w praktyce we wszystkich państwach członkowskich ONZ.
W tym dniu przypomina się o równej godności i wartości każdej osoby, zgodnie z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka. To także kolejna możliwość zachęcenia do podjęcia działań w celu zmiany dyskryminujących przepisów i praktyk, które stanowią istotną barierą w dostępie do różnorodnych usług.
Tegoroczne święto Zero dla Dyskryminacji jest również ostatnim dniem kampanii Biura Rzecznika Praw Obywatelskich przeciwko przemocy – Powiedz Nie Przemocy. Kampania rozpoczęła się 25 listopada 2023 r. w Międzynarodowy Dzień Przeciwko Przemocy Wobec Kobiet.
Czym jest dyskryminacja? To sytuacja, w której człowiek ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię, wyznanie, światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, jest traktowany mniej korzystnie niż byłby traktowany inny człowiek w porównywalnej sytuacji. Nie każdy z nas ma tego świadomość, nawet jeśli w codziennym życiu spotykają nas jej przejawy. Poczucie braku tolerancji czy stygmatyzacja w związku z kolorem skóry, płcią, narodowością, wyznawaną religią czy poglądami, niepełnosprawnością, przynależnością do określonej kultury czy subkultury, chorobą, wyglądem, wykonywanym zawodem, wiekiem, „niewłaściwym” zachowaniem – dotyczyć może każdego z nas, bez wyjątku. ONZ stwierdza, że dyskryminacja jest naruszeniem praw człowieka i przeszkodą w osiąganiu postępu społecznego, ekonomicznego i politycznego w społecznościach i społeczeństwach. Nie godząc się na taki stan rzeczy, 1 marca świat mówi dyskryminacji „Nie”.
Wyróżnia się następujące rodzaje dyskryminacji:
- dyskryminacja bezpośrednia;
- dyskryminacja pośrednia;
- molestowanie;
- molestowanie seksualne;
- zachęcanie do dyskryminacji;
- mowa nienawiści – hate speech.
Marcowe święto to dobra okazja, aby przypomnieć, że w Polsce przed dyskryminacją chroni nas przede wszystkim Konstytucja, która w art. 32 stanowi, że wszyscy są równi wobec prawa i wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Konstytucja RP w sposób szczególny odnosi się do równouprawnienia płci, stanowiąc w art. 33, że kobieta i mężczyzna w Rzeczypospolitej Polskiej mają równe prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym.
W Dniu Bez Dyskryminacji zachęca się ludzi do promowania i świętowania różnorodności, tolerancji i integracji w swoich społecznościach oraz do podejmowania działań mających na celu zapobieganie dyskryminacji. Może to obejmować organizowanie wydarzeń i działań promujących zrozumienie i szacunek dla różnorodności, wyrażanie sprzeciwu wobec praktyk dyskryminacyjnych oraz wsparcie organizacji, które działają na rzecz eliminacji dyskryminacji. Dzień Bez Dyskryminacji służy jako przypomnienie o znaczeniu szacunku i doceniania różnorodności jednostek i społeczności oraz potrzebie pracy razem w celu budowania bardziej zintegrowanego i sprawiedliwego świata.
Odpowiedzialność za zakończenie dyskryminacji spoczywa na nas wszystkich.
Źródło:
- równoważni.uw.edu.pl
- bimkal.pl
- policja.gov.pl
- brpo.gov.pl
- mkidn.gov.pl