20 września 2020 r. minął rok od wejścia w życie ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. (Dz. U. 2019, poz. 1696, ze zm.)
Przepisy zawarte w tej regulacji mają na celu stworzyć osobom ze szczególnymi potrzebami czyli osobom z niepełnosprawnościami czy seniorom warunki do bardziej samodzielnego i komfortowego korzystania z budynków i usług administracji publicznej i innych podmiotów publicznych (np. szkół, instytucji kultury, palcówek służby zdrowia, pływalni). Taką osobą może być uczeń, ale również rodzic czy też opiekun prawny, nauczyciel czy też pracownik niepedagogiczny.

   Celem ustawy jest poprawa warunków życia i funkcjonowania obywateli ze szczególnymi potrzebami, którzy są narażeni na marginalizację lub dyskryminację m.in. ze względu na niepełnosprawność lub obniżony poziom sprawności z powodu wieku czy choroby. Ustawa jest kluczowym elementem rządowego programu „Dostępność Plus”, który rząd przyjął 17 lipca 2018 r. Rozwiązania przewidziane w projekcie ustawy realizują zapisy Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, zobowiązujące do zapewnienia takim osobom na równi z innymi obywatelami dostępu do różnych obiektów. Projekt ustawy powstał we współpracy ze środowiskiem osób niepełnosprawnych.

   Sektor publiczny czyli urzędy, szpitale, ośrodki zdrowia, opieki społecznej oraz oczywiście szkoły, przedszkola i placówki oświatowe są zobowiązane do zapewnienia co najmniej minimalnej dostępności, która zagwarantuje dostępność tego miejsca. Zapewnienie dostępność to stosowanie takiego projektowania nowych rozwiązań lub racjonalnych usprawnień w usuwaniu istniejących barier aby każdy z tych podmiotów był dostępny dla osoby np. na wózku inwalidzkim, niedowidzącej, niesłyszącej czy też z niepełnosprawnością intelektualną. Minimalne wymagania obejmują zapewnienie w instytucjach publicznych:

• dostępności architektonicznej – zarówno korytarze, jak i klatki schodowe powinny być wolne od barier i zapewniać możliwość poruszania się po nich między innymi osób na wózku, osób korzystających z kul, lasek i innych pomocy ortopedycznych, osób starszych, a także osób z wózkami dziecięcymi, mających różne problemy z poruszaniem się (windy, schody, korytarze, ciągi piesze w budynku).
• dostępności cyfrowej – czyli np. takie przygotowanie strony internetowej urzędu czy instytucji, z której informacje można odsłuchać czy też powiększyć czcionkę lub skorzystać z odpowiednich ikon, piktogramów lub wykorzystać aplikację mobilną, ułatwiającą poruszanie się i zdobywanie informacji.
• dostępności informacyjno-komunikacyjnej – zapewnienie informacji na temat tego, jakie zadania wykonuje dany podmiot w postaci nagrania w polskim języku migowym dla osób głuchych, informacji w tekście łatwym do czytania – m.in dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, czy pliku odczytywalnego maszynowo, dzięki któremu taką informację może udźwiękowić osoba niewidoma. Dostępność w tym zakresie to także umożliwienie komunikacji z podmiotem w taki sposób, jaki jest dogodny dla osoby ze szczególnymi potrzebami np. poprzez SMS czy przy użyciu usługi tłumaczenia migowego online.

Ustawa przewiduje sankcje za brak realizacji zasady dostępności. Na podmioty publiczne, które nie spełnią minimalnych wymagań w zakresie dostępności, przysługiwać będzie skarga na brak dostępności.

   Zatem Szanowny Dyrektorze szkoły, przedszkola, placówki oświatowej, zrób przegląd, przeanalizuj i zaplanuj działania, które będą realizować cele zawarte w ustawie o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.