You are currently viewing ,,Podziwu godna liczba Pi’’

,,Podziwu godna liczba Pi’’

  • Post category:Artykuły

,,Podziwu godna liczba Pi
trzy koma jeden cztery jeden.
Wszystkie jej dalsze cyfry też są początkowe,
pięć dziewięć dwa ponieważ nigdy się nie kończy’’  – liczba Pi stała się tematem jednego z wierszy polskiej noblistki Wisławy Szymborskiej.

Właśnie tej liczbie  dedykowane jest Święto Liczby Pi obchodzone  14 marca.  Datę święta wybrano na ten dzień z powodu skojarzenia z pierwszymi cyframi rozszerzenia dziesiętnego liczby π, jako że data „14 marca” zapisywana jest w USA jako „3.14”. Data święta jest więc niezmienna, a jednocześnie wybrana nieprzypadkowo. Pierwsze obchody Dnia Liczby Pi odbyły się w 1988 roku w Exploratorium w San Francisco, pierwszym centrum nauki na świecie. W 2019 roku UNESCO ogłosiło 14 marca Międzynarodowym Dniem Matematyki.

Liczba π jest z pewnością  najsłynniejszą liczbą świata, która króluje nie tylko w geometrii. Pojawia się również w algebrze, teorii liczb, rachunku prawdopodobieństwa oraz innych gałęziach nauki, np. w statystyce. Liczba π jest stałą matematyczną, która pojawia w niezliczonych wzorach matematycznych, fizycznych, demograficznych, a nawet tych, które opisują rozprzestrzenianie się epidemii.  Niezwykłość liczby π polega na tym, że jedną z najbardziej znanych liczb niewymiernych. Jej historia jest długa i bardzo bogata.

Pierwsze źródła pisane, które wskazują na świadome stosowanie liczby π, pochodzą ze starożytnego Babilonu. Na jednej z kamiennych tablic, której powstanie datuje się na lata 1900–1680 przed Chrystusem, podano obwód koła o średnicy 1, który przybliżono liczbą 3,125.

Liczbą π interesował się Archimedes. On  jako pierwszy badał własności i znaczenie tej liczby w matematyce. W uznaniu jego zasług liczba π nazywana jest czasami stałą Archimedesa.

Na przestrzeni dziejów wielu uczonych prowadziło badania dotyczące liczby π. W ich gronie znalazł się  między innymi  Ludolph van Ceulen, profesor matematyki na Uniwersytecie w Lejdzie. W 1596 roku  podał wartość liczby π z dokładnością do 20 miejsc po przecinku. Potem rozszerzył swój wynik do 35 miejsc. Na cześć jego dokonań liczba ta została nazwana ludolfiną. Pod koniec XIX wieku brytyjski matematyk amator William Shanks obliczył wartość liczby Pi z dokładnością do 707 miejsc po przecinku. Ponieważ obliczenia prowadził ręcznie, osiągnięcie to zajęło mu 15 lat.

Liczba π również współcześnie interesuje wielu ludzi. Szwajcarscy naukowcy z University of Applied Sciences w Gryzonii za pomocą komputerów rozwinęli liczbę Pi do 62,8 biliona miejsc po przecinku. W styczniu 2010 r. francuski informatyk Fabrice Bellard ogłosił, że obliczył liczbę Pi do prawie 2,7 bilionów miejsc po przecinku. Rekordowych obliczeń dokonał na domowym komputerze. Poprzedni rekord – należący do Japończyka Daisuke Takahashi z Uniwersytetu Sukuba – pobił o około 123 miliardy miejsc po przecinku. Z kolei  60-letni inżynier z Japonii, Akira Haraguchi  pobił Rekord Guinnesa w zapamiętaniu cyfr po przecinku liczby π. Zapamiętał aż 100 tysięcy cyfr, a ich wymienienie zajęło mu 16 godzin. Natomiast aktorka Danica McKellar, będąca doktorem matematyki, znana między innymi z roli Gwendolyn  „Winnie” Cooper z serialu ,,Cudowne lata’’  zaśpiewała do melodii z „Dziadka do orzechów” Piotra Czajkowskiego fragment liczby π. Wszystko po to, aby popularyzować matematykę wśród dziewczynek.

Liczba  π, tak jak wieki temu, nadal intryguje, inspiruje naukowców i miłośników nauk ścisłych.

Źródła:

  • histmag.org
  • matematyka.wroc.pl
  • dzieje.pl
  • biurorekordów.pl
  • us.edu.pl
  • bimkal.pl
  • Wisława Szymborska ,,Wielka Liczba’’