3 października 2023 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli – Dz. U. poz. 2102.
Straciło moc rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli – Dz. U. z 2020 r. poz. 1289 oraz z 2022 r. poz. 1769.
Rozporządzenie określa:
- szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli, w szczególności poziom wykształcenia i jego zakres w odniesieniu do poszczególnych typów szkół i rodzajów placówek;
- warunki uzyskiwania kwalifikacji do nauczania języków obcych;
- wykaz egzaminów, poprzez które uzyskuje się kwalifikacje do nauczania języków obcych;
- szkoły i wypadki, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli.
Wprowadzono następujące zmiany:
- określono wymagania kwalifikacyjne niezbędne do zajmowania stanowiska nauczyciela odpowiednio do zmian w sposobie kształcenia nauczycieli wprowadzonych przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2023 r. poz. 742, z późn. zm.) oraz przepisami rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz. U. z 2021 r. poz. 890, z późn. zm.); wymagania te dotyczą osób, które rozpoczęły studia przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela zgodnie z nowym standardem kształcenia (obejmującym 5-letni cykl kształcenia prowadzony jako: jednolite studia magisterskie lub studia pierwszego i drugiego stopnia prowadzone w tym samym zakresie merytorycznym);
- utrzymano dotychczasowe wymagania kwalifikacyjne wobec osób, które zostały już przygotowane do wykonywania zawodu nauczyciela na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela, tj. przed dniem 3 sierpnia 2019 r.;
- określono kwalifikacje do nauczania nowego przedmiotu biznes i zarządzanie; kwalifikacje do nauczania tego przedmiotu (w szkołach ponadpodstawowych, liceach ogólnokształcących, technikach i branżowych szkołach I stopnia) posiadają także osoby, które na podstawie dotychczasowych przepisów posiadały kwalifikacje do nauczania przedmiotu podstawy przedsiębiorczości;
- w przypadku nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych, praktycznej nauki zawodu i języka regionalnego określono wymagania kwalifikacyjne stosownie do zmian w sposobie kształcenia tych nauczycieli wprowadzonych przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz. U. poz. 2003); nauczyciele, o których mowa powyżej, będą mogli być przygotowywani do wykonywania zawodu w cyklu krótszym niż 5-letni, tj. również na studiach pierwszego stopnia.
W § 2 określono, co należy rozumieć przez przygotowanie pedagogiczne:
- przygotowanie pedagogiczne, o którym mowa w nowym standardzie kształcenia, potwierdzone dyplomem ukończenia studiów wraz z suplementem do dyplomu lub innym dokumentem wydanym przez uczelnię, lub świadectwem ukończenia studiów podyplomowych lub
- przygotowanie pedagogiczne obejmujące wiedzę i umiejętności z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki szczegółowej, nauczanych w wymiarze nie mniejszym niż 270 godzin w powiązaniu z kierunkiem (specjalnością) kształcenia oraz pozytywnie ocenioną praktyką pedagogiczną odbytą w wymiarze nie mniejszym niż 150 godzin, uzyskane w wyniku ukończenia studiów lub studiów podyplomowych prowadzonych zgodnie z przepisami obowiązującymi przed dniem 3 sierpnia 2019 r., potwierdzone dyplomem ukończenia studiów lub innym dokumentem wydanym przez uczelnię, lub świadectwem ukończenia studiów podyplomowych, lub
- przygotowanie pedagogiczne uzyskane w wyniku ukończenia zakładu kształcenia nauczycieli, potwierdzone dyplomem ukończenia takiego zakładu, lub
- przygotowanie pedagogiczne obejmujące wiedzę i umiejętności z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki szczegółowej, nauczanych w wymiarze nie mniejszym niż 270 godzin w powiązaniu z kierunkiem (specjalnością) kształcenia oraz pozytywnie ocenioną praktyką pedagogiczną odbytą w wymiarze nie mniejszym niż 150 godzin, uzyskane w wyniku ukończenia kursu kwalifikacyjnego, potwierdzone świadectwem ukończenia takiego kursu, lub
- przygotowanie pedagogiczne nauczycieli praktycznej nauki zawodu obejmujące zajęcia z zakresu przygotowania pedagogicznego w wymiarze nie mniejszym niż 150 godzin, uzyskane w wyniku ukończenia:
– studiów lub studiów podyplomowych prowadzonych zgodnie z przepisami obowiązującymi przed dniem 3 sierpnia 2019 r., potwierdzone dyplomem ukończenia studiów lub innym dokumentem wydanym przez uczelnię, lub świadectwem ukończenia studiów podyplomowych lub
– kursu kwalifikacyjnego w zakresie przygotowania pedagogicznego dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu, potwierdzone świadectwem ukończenia takiego kursu.
Na 22 stronach rozporządzenia zawarto szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli oraz dodano na kolejnych czterech stronach wykaz egzaminów potwierdzających kwalifikacje do nauczania języków obcych.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli – (Dz.U. z 2023 r., poz. 2102)