Dziś nasze polecane lektury mają inny charakter niż zazwyczaj. Otóż jedna z Czytelniczek, napisała do nas, z prośbą o polecenie literatury dla pedagoga specjalnego. To funkcja, która w polskiej edukacji istnieje zaledwie trzeci rok i nie wszystkie osoby, które w szkołach objęły to stanowisko, mają już budowany własny warsztat pracy. No i nie bez znaczenia jest również fakt, iż kwalifikacje do zajmowania stanowiska pedagoga specjalnego są obecnie dość „luźne” – nie trzeba bezwzględnie ukończyć studiów magisterskich z zakresu pedagogiki specjalnej, a zadania do realizacji opisane w aktach prawnych – niezwykle szerokie.

Niestety nie możemy wskazać jednej książki, która zawierałaby opis sposobu realizacji zadań pedagoga specjalnego, bo takowej jeszcze nie ma. Ale spróbujemy coś doradzić.

Po pierwsze literatura dotycząca szeroko rozumianej diagnozy psychopedagogicznej. I tu możemy wskazać na następujące pozycje: Nauczycielska diagnoza pedagogiczna w szkole i w przedszkolu, Małgorzaty Chojak, Badania diagnostyczne w pedagogice i psychopedagogice, Marty Guziuk-Tkacz czy bardzo praktyczne materiały w formie elektronicznych plików autorstwa Angeliki Perdek-Chabinowskiej (obecnej w wirtualnym świecie jako Pani Andzia).

Codzienne problemy pomogą rozwiązać liczne książki doskonale znane ale niezwykle cenne, dotyczące komunikacji autorstwa Adele Faber oraz Elaine Mazlish lub Jarosława Kordzińskiego o szkole dialogu („Szkoła dialogu – czyli o narzędziach w pracy nauczyciela opartych na aktywnej komunikacji z uczniem.”).

Pomoc psychologiczno- pedagogiczna jako ważne zadanie w pracy pedagoga specjalnego może być realizowana w oparciu o liczną literaturę. Np. polecamy zaktualizowaną pozycję Marty Wysockiej i Marzenny Czarnockiej „Udzielanie i dokumentowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole i przedszkolu od listopada 2024” czy Kazimierza Słupka „Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”. Warto skorzystać także z książki Barbary Wolny i Małgorzaty Lis zatytułowanej  „Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów w praktyce życia szkolnego”. Przydadzą się zapewne cenne rady zawarte w książce trzech autorek: Alicja Tanajewska, Naprawa Renata, Jadwiga Stawska pod tytułem „Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”.

Naszym zdaniem wiele skorzystają pedagodzy specjalny z doskonale znanych pozycji dotyczących pracy z rodzicami i budowania dobrych relacji we wzajemnych kontaktach. Polecamy tu wyjątkowo praktyczny poradnik Anny Jankowskiej „Rozmowy z rodzicami” czy też publikację zbiorową zatytułowana „Współpraca z rodzicami w szkole. Scenariusze zebrań, wskazówki do prowadzenia trudnych rozmów, materiały dla rodziców”. Zapewne wiele cennych informacji zaczerpnie pedagog z leciwej już pozycji, nic jednak nie tracącej ze swej aktualności, autorstwa Marzeny Frąckowiak „Gdy rodzic staje się roszczeniowy: poradnik dla nauczycieli”.

Zapewne warto także pamiętać, iż szkoła stoi pracą zespołową – w grupie i zaplanowanych działaniach siła, zatem coś o współpracy specjalistów z nauczycielami. Tu polecamy niezwykle ważną książeczkę Małgorzaty Osińskiej pod tytułem „Praca zespołowa w szkole” czy wielce aktualną Joanny Małgorzata Łukasik, Mirosława Szymańskiego, Nowosad Inetty „Szkoła i nauczyciel w obliczu zmian społecznych i edukacyjnych”.

Zdajemy sobie sprawę, iż nie jest to bibliografia pełna i kompleksowa. To zgodnie z naszymi zasadami tworzenia tej rubryki, nasze subiektywne polecenia. Jednocześnie jesteśmy mocno zainteresowanie odzewem czytelników: może dodadzą do naszej listy coś własnego, wartościowego do polecenia innym pedagogom specjalnym?

 Liczymy na to i zachęcamy do kontaktu z firmą.