15 lutego 2024 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, czyli tzw. ustawa Kamilka. Została wprowadzona w odpowiedzi na tragiczną śmierć 8-letniego Kamilka z Częstochowy, który zmarł na skutek brutalnego znęcania się przez ojczyma.

15 sierpnia zaczęły obowiązywać wymagania dotyczące tzw. standardów ochrony małoletnich. Mają pomóc wcześniej dostrzegać niepokojące sygnały świadczące o tym, że dziecku może dziać się krzywda i na nie reagować. Muszą je wprowadzić wszystkie instytucje, z których usług korzystają dzieci, m.in. placówki oświatowe (szkoły, przedszkola), opiekuńcze, wychowawcze, religijne, artystyczne, medyczne, rekreacyjne, sportowe, związane z rozwijaniem zainteresowań.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania.

W związku  z DKEN pojawiły się wątpliwości czy nauczyciel może przyjąć kwiaty od uczniów. Resort odpowiada, że Ustawa Kamilka nie odnosi się do kwestii dawania prezentów nauczycielom. Nauczyciele mogą przyjmować symboliczne upominki, jak kwiaty czy czekoladki, w związku z okazjami (np. zakończenie roku szkolnego, Dzień Nauczyciela). Nie mogą jednak akceptować większych prezentów, pieniędzy czy kart podarunkowych, które mogłyby sugerować korzyść majątkową w zamian za np. lepsze oceny bądź podejrzenie o nierówne traktowanie.

Ministerstwo wyjaśnia również kwestie przytulania małych dzieci. I tak wg ustawa nie zawiera przepisów, które zabraniałyby dzieciom przytulić się do nauczyciela. W standardach ochrony dzieci zaleca się  jedynie, aby nie robić nic wbrew woli dziecka. Nauczyciel powinien zawsze kierować się swoim profesjonalnym osądem – słuchać, obserwować i odnotowywać reakcję dziecka, a najlepiej – zapytać o jego zgodę na kontakt  fizyczny. Przed przytuleniem, pogłaskaniem czy wzięciem dziecka na kolana, aby na przykład je pocieszyć lub uspokoić, należy zapytać je, czy tego potrzebuje.

Pojawiające się wątpliwości dotyczą szerokiego tematu ,,Rodzic w szkole’’. I tu kilka wskazówek specjalistów ministerialnych:

• dyrektor szkoły nie może zabronić rodzicom wejścia na teren szkoły do szatni, na świetlicę;
• rodzic – opiekun wycieczki działa jako wolontariusz i podlega weryfikacji karalności;
• zaświadczenie o niekaralności nie jest też wymagane od osób upoważnionych do odbioru dziecka przez rodziców

ponadto:

• dyrektor ma obowiązek sprawdzić osoby, z którymi podpisuje umowę lub które prowadzą działalność oświatową na terenie szkoły. Goście zapraszani jednorazowo nie muszą być sprawdzani o ile nauczyciel jest w tym czasie ze swoimi uczniami;
• woźną trzeba sprawdzić w rejestrze przestępców seksualnych i żądać od niej zaświadczenia o niekaralności, jeśli oprócz sprzątania woźna pomaga dzieciom lub sprawuje nad nimi opiekę;
• przed zatrudnieniem osoby do prowadzenia szkoleń offline lub online dla dzieci i młodzieży lub dopuszczeniem jej do takiej działalności, organizator powinien uzyskać od niej zaświadczenie o niekaralności oraz sprawdzić ją w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym;
• nauczyciel powinien unikać prywatnych kanałów komunikacji (SMS-ów, mediów społecznościowych) bez wiedzy rodziców. Zaleca się używanie służbowych metod komunikacji, za zgodą rodziców.

Więcej pytań i odpowiedzi na stronie resortu sprawiedliwości.

Źródło:

• ms.gov.pl
• men.gov.pl
• portalsamorządowy.pl