W ramach odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela czyli okresie pierwszych lat pracy w zawodzie, jednym z ważniejszych elementów oceny będzie umiejętność poprowadzenia efektywnych i poprawnych pod względem metodycznym i merytorycznym zajęć. Taka lekcja będzie nawet kilkukrotnie obserwowana i oceniana według określonych prawnie kryteriów.

Warto zatem przypomnieć podstawowe elementy lekcji efektywnej czyli takiej, w wyniku której uczniowie opanują podstawowe treści, przećwiczą umiejętności i będą pracować z zaangażowaniem.

To wielkie wyzwanie. Jak się do tego zabrać? Pewne podpowiedzi zapewne znajdziemy w  podręcznikach metodycznych, w literaturze dotyczącej celowości i skuteczności określonych metod nauczania, w licznych wypowiedziach znawców współczesnej edukacji. Warto również sięgnąć do takich miejsc w Internecie, gdzie doświadczeni pedagodzy dzielą się swoimi doświadczeniami i refleksjami, pokazują różnorodne metodyczne rozwiązania.

 A dla naszych Czytelników krótkie przypomnienie – ściągawka, zaczerpnięta z filozofii oceniania kształtującego.

Pierwszym krokiem do efektywnej lekcji jest  określenie i wyjaśnianie uczniom celów uczenia się i kryteriów sukcesu. Nauczyciel sam musi zastanowić się, po co tego uczę? Co moi uczniowie już na ten temat wiedzą? Zaplanować, dokąd się zmierza i co się chce osiągnąć. Następnie podzielić się tajemnicą celów z uczniami – oczywiście w taki sposób, aby cele te były jasne, zrozumiałe i możliwe do osiągnięcia. Ważnym czynnikiem jest monitorowanie realizacji tych celów w trakcie zajęć – a nie tylko ich postawienie. Końcowym etapem pracy z celami jest sprawdzenie czy  zostały osiągnięte.

Kolejny ważny element to sam sposób prowadzenia zajęć – prosta strategia opierająca się na tym, że aktywny ma być uczeń a nie jego nauczyciel. Stąd przesłanie – wykorzystaj metody aktywizujące: organizuj w klasie dyskusje, sesje  zadawania pytań, rozwiązywanie problemów i zadań w parach, grupach. Pomagaj jedynie tym, którzy takiej pomocy potrzebują. Zbieraj też informacje o procesie uczenia – sprawdzaj czy i jak uczniowie się uczą.

Jeśli to ty pytasz w trakcie lekcji (a pytania powinni zadawać ci, którzy nie wiedzą – czyli uczniowie), to pamiętaj o wydłużonym czasie na odpowiedź, możliwości popełniania błędów bez żadnych negatywnych konsekwencji czy też zasadzie konsultowania odpowiedzi w parach. W całym procesie dbaj o udzielanie informacji zwrotnej – jej czteroelementową budowę omówimy szczegółowo w kolejnych tekstach. Powinna dać uczniowi wiedzę o tym co już potrafi, nad czym i w jaki sposób ma jeszcze popracować, wraz z konkretnymi wskazaniami.

W żadnej lekcji nie może zabraknąć podsumowania – w różnych formach – od rundki wypowiedzi, poprzez niedokończone zdania do metod graficznych. I jeszcze jeden element – ocenianie. Tu warto w ostatniej części lekcji zapytać uczniów, jak postrzegają swoje osiągnięcia, czego się nauczyli, czego im brakuje. Adekwatna samoocena to połowa sukcesu w procesie uczenia się.

Zatem przygotuj swoją lekcję na medal – zaczynając od planowania tego, co najważniejsze – właściwej strategii z OK.