Jest już dostępna publikacja ,,Zadania i rola nauczyciela psychologa/nauczycielki psycholożki w przedszkolu, szkole i placówce – rekomendacje’’. Ten dokument zawiera  m.in. podstawy prawne działań tej grupy specjalistów. Autorzy przypominają, ile wynosi czas pracy psychologów i psycholożek wskazując, że co do zasady jest to 40 godzin tygodniowo, natomiast tzw. ,,pensum’’ ustala organ prowadzący szkołę czy placówkę z zastrzeżeniem, że wymiar ten nie może przekraczać 22 godzin tygodniowo. Ponadto  zwracają uwagę, że delegowanie psychologa/ psycholożki na zastępstwo lub dyżur powinno wynikać z braku możliwości skierowania innego/innej nauczyciela/nauczycielki do wykonania tych czynności. Czas zastępstwa, zespół klasowy, miejsce dyżuru należy ustalać z psychologiem, aby było to zgodne z potrzebami uczniów i z wykonywaniem zadań nauczyciela psychologa/ nauczycielki psycholożki.

Autorzy dokumentu przywołują zapisy wskazujące obowiązkowe zadania psychologów i psycholożek w szkole. Wskazano, jaki rodzaj i zakres działań należy realizować, aby wypełnić treść zadań psychologa/psycholożki zawartych w przepisach prawa oświatowego, a w szczególności rozporządzeń:

• w sprawie pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
• w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami/uczennicami lub wychowankami.

Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, do zadań nauczyciela psychologa/ nauczycielki psycholożki w przedszkolu/szkole/placówce należy:

• prowadzenie badań i działań diagnostycznych uczniów, w tym diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia/uczennicy i jego uczestnictwo w życiu przedszkola/szkoły/ placówki;
• diagnozowanie sytuacji wychowawczych w przedszkolu/szkole/placówce w celu rozwiązywania problemów wychowawczych stanowiących barierę i ograniczających aktywne i pełne uczestnictwo ucznia/uczennicy w życiu przedszkola/szkoły/placówki;
• udzielanie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb;
• podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży;
• minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania oraz inicjowanie różnych form pomocy w środowisku przedszkolnym, szkolnym i pozaszkolnym uczniów;
• inicjowanie i prowadzenie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych;
• pomoc rodzicom i nauczycielom/nauczycielkom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów;
• wspieranie nauczycieli/nauczycielek/nauczycielek, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów/specjalistek w:
  –  rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia/uczennicy i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki,
  – udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Uszczegółowienie zadań psychologa/psycholożki należy do dyrektora/dyrektorki  przedszkola/szkoły/placówki jako osoby organizującej pomoc psychologiczno-pedagogiczną.

W materiałach przy każdym z działań zarekomendowano możliwe rozwiązania oraz przedstawiono narzędzia diagnostyczne, opublikowano również wykaz materiałów merytorycznych do wykorzystania. Zebrane  zalecenia dotyczą psychologów oraz dyrektorów.

Wśród wymienionych zadań psychologów/psycholożek jest także obowiązek prowadzenia dokumentacji: poufnej i jawnej oraz zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

W dokumencie przywołane zostały kwestie dotyczące tajemnicy zawodowej i odpowiedzialności zawodowej psychologów/psycholożek.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, Paulina Piechna-Więckiewicz, udostępniając publikację napisała: ,,przekazuję Państwu dokument pod tytułem  ,,Zadania i rola nauczyciela psychologa/nauczycielki psycholożki w przedszkolu, szkole i placówce – rekomendacje’’. Zawiera on wskazówki dla dyrektorów, dyrektorek, nauczycieli, nauczycielek, a także psychologów i psycholożek; propozycje działań, które mogą wesprzeć Państwa codzienną pracę.’’ oraz dodała: ,,mam nadzieję, że materiał, który Państwu przekazuję, stanie się inspiracją w Państwa codziennej pracy z uczennicami i uczniami, ale też zachętą do podejmowania działań odpowiadających na indywidualne potrzeby dzieci młodzieży.’’

Źródło:

• ,,Zadania i rola nauczyciela psychologa/nauczycielki psycholożki w przedszkolu, szkole i placówce – rekomendacje’’
• List od Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, Pauliny Piechny-Więckiewicz z dnia 19 grudnia 2024 r.
• ore.edu.pl