Rządowy program wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży „Przyjazna szkoła” w latach 2025–2027 stanowi odpowiedź na wyzwania, przed którymi stanęły szkoły polskiego systemu oświaty, nauczyciele i całe społeczności szkolne. Z dnia na dzień jednostki samorządu terytorialnego musiały podjąć wysiłek zorganizowania kształcenia dla tysięcy dzieci, które uciekając przed wojną, znalazły się w polskim systemie oświaty.

Celem głównym Programu jest wsparcie szkół, w których pobierają naukę uczniowie i uczennice z Ukrainy, poprzez stworzenie warunków, w których całe społeczności szkolne czują się bezpiecznie, a dzieci i młodzież mogą budować przyjazne relacje rówieśnicze oraz rozwijać swoją wiedzę, umiejętności i kompetencje.

Program ma 3 moduły:

1. Pomoc asystenta. Jego celem  jest wsparcie szkół, do których uczęszczają uczniowie i uczennice z Ukrainy, przez dofinansowanie zatrudnienia asystentów, a tym samym zapewnienie pomocy w procesie integracji i adaptacji środowiska szkolnego.
2. Dobrostan społeczności szkolnej. Jego celem jest podwyższenie poziomu dobrostanu społeczności szkolnej w szkołach, do których uczęszczają uczniowie i uczennice z Ukrainy, przez realizację różnorodnych form wsparcia kierowanych do uczniów i uczennic, ich rodziców oraz kadr systemu oświaty, w tym działania służące wzmocnieniu profilaktyki zaburzeń zdrowia psychicznego oraz wzmocnieniu wsparcia psychologiczno-pedagogicznego dla przedstawicieli środowiska szkolnego.
3. Doskonalenie kadr systemu oświaty. Jego celem jest wsparcie szkół, do których uczęszczają uczniowie i uczennice z Ukrainy, przez podniesienie kompetencji zawodowych kadr systemu oświaty w celu skutecznej integracji uczniów i uczennic z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa, zapewnienia im równych szans edukacyjnych oraz budowania otwartego i wspierającego środowiska szkolnego.

Program jest skierowany do szkół, w których pobierają naukę uczniowie i uczennice z Ukrainy, którzy spełniają określone w Programie warunki. Realizacja Programu wspiera funkcjonowanie całej społeczności szkolnej, w tym dzieci i młodzieży z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa pochodzących z krajów innych niż Ukraina, które pobierają naukę w szkołach polskiego systemu oświaty, ich polskich rówieśników, rodziców oraz nauczycieli.

Realizowane w ramach Programu działania uwzględniają szczególne i zróżnicowane potrzeby uczniów i uczennic z doświadczeniem migracji i uchodźstwa, wynikające m.in. z odmienności językowej i kulturowej (w tym uczniów i uczennic z Ukrainy pochodzenia romskiego), doświadczenia traumy wojennej, trudności edukacyjnych spowodowanych zmianą środowiska edukacyjnego, jak również potrzeby wynikające z niepełnosprawności czy szczególnych uzdolnień ucznia.

Rządowy programy ,,Przyjazna szkoła” jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027. Na jego realizację planuje się przeznaczyć prawie 500 mln.

Warto przypomnieć, że Program pierwotnie nazwano „Szkoła dla wszystkich” i pod tą nazwą projekt uchwały o jego ustanowieniu trafił do konsultacji publicznych na początku grudnia 2024 r..

Program zakłada ewaluację wszystkich modułów. Za proces ewaluacji w Programie będzie odpowiedzialny minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Działania ewaluacyjne, obejmujące wszystkie dane oraz ocenę udzielonego wsparcia zebrane od wszystkich podmiotów zaangażowanych we wdrażanie Programu, zostaną sfinansowane w ramach pomocy technicznej z Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027.

W ramach ewaluacji Programu nastąpi podsumowanie użyteczności i skuteczności całości działań zrealizowanych w ramach Programu, w tym wybranego sposobu realizacji Programu.

Źródło:

• Rozporządzenie Rady Ministrów z 11 lipca 2025 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania wsparcia w zakresie wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży objętych Rządowym programem wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży „Przyjazna szkoła” w latach 2025–2027 – Dz.U. z 2025 r. poz. 946
• Uchwała nr 60 Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2025 r. w sprawie Rządowego programu wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży „Przyjazna szkoła” w latach 2025–2027 – MP z 2025 r. poz. 648