Projekty podstaw programowych dla szkoły podstawowej przygotowane przez ekspertów, działających przy IBE PIB, zostały zaprezentowane na stronie Instytutu 16 września 2025 r.:
- Edukacja dla bezpieczeństwa;
- Edukacja obywatelska;
- Edukacja wczesnoszkolna;
- Etyka;
- Historia;
- Informatyka;
- Język obcy nowożytny;
- Język mniejszości narodowej lub etnicznej;
- Język polski;
- Język regionalny – kaszubski;
- Matematyka;
- Muzyka,;
- Plastyka;
- Zajęcia praktyczno-techniczne;
- Kształcenie ogólne w szkole podstawowej.
Projekty podstaw programowych z przyrody, biologii, chemii, fizyki i geografii opublikowane będą w późniejszym terminie.
W projekcie określono, że nadrzędnym celem edukacji szkolnej jest wspieranie wszechstronnego rozwoju uczniów w sferze poznawczej, społecznej, emocjonalnej, etycznej i fizycznej oraz wsparcie ich w pełnej realizacji potencjału – zarówno jako jednostek, jak i członków społecznej i demokratycznej wspólnoty. Edukacja kształtuje postawy oparte na dbałości o dobro wspólne, szacunku do innych, pielęgnowaniu tradycji i kultury narodowej oraz rozwija poczucie odpowiedzialności i postawy patriotyczne.
Kształcenie ogólne w szkole podstawowej ma na celu:
- rozwijanie kompetencji fundamentalnych: językowych, matematycznych, cyfrowych i ruchowych, niezbędnych do skutecznego i zdrowego funkcjonowania w różnych sytuacjach życiowych oraz do dalszej nauki;
- budowanie przez uczniów wiedzy pozwalającej rozumieć otaczający ich świat i poznawać go w toku nauki na kolejnych etapach edukacji;
- rozwijanie kompetencji przekrojowych: poznawczych, społecznych i osobistych, pozwalających uczniom działać w szkole i poza nią, z korzyścią dla siebie i wspólnego dobra;
- budowanie sprawczości uczniów w procesie uczenia się i realizacji zamierzonych celów, w tym branie odpowiedzialności za własne działania i ich wpływ na siebie, innych ludzi i świat;
- wprowadzanie uczniów – we współpracy z rodzicami – w świat wartości przygotowywanie ich do dokonywania odpowiedzialnych wyborów etycznych w trosce o siebie, wspólnotę i ojczyznę;
- rozwijanie aspiracji i ciekawości uczniów, budowanie ich nastawienia na rozwój i wzmacnianie motywacji do dalszej nauki.
Działalność dydaktyczna i wychowawcza szkoły opiera się na następujących wartościach: wolność i odpowiedzialność, wspólnota i szacunek, prawda, dobro i piękno, sprawiedliwość i solidarność. Ważnym elementem tej działalności jest również kształtowanie postaw patriotycznych oraz troski o dobro ojczyzny.
Kluczowe jest wspieranie uczniów w podejmowaniu decyzji, wyrażaniu własnych potrzeb i opinii oraz w dokonywaniu wyborów dostosowanych do ich możliwości.
Działalność dydaktyczna i wychowawcza szkoły jest określona przez:
- szkolny zestaw programów nauczania;
- program wychowawczo-profilaktyczny szkoły.
Opis efektów uczenia się odnoszących się do wiedzy, umiejętności oraz kompetencji zdobywanych przez ucznia jest zgodny z odpowiednimi poziomami Polskiej Ramy Kwalifikacji.
W projekcie są też ujęte zajęcia z wychowawcą. Zadaniem szkoły jest przygotowywanie uczniów do stopniowego przejmowania odpowiedzialności za swój własny rozwój:
- podczas zajęć z wychowawcą (przynajmniej raz w roku) uczeń formułuje ważne dla siebie cele rozwojowe, związane z kompetencjami osobistymi i społecznymi oraz sprawczością. Nauczyciel-wychowawca pomaga uczniowi w ich określeniu i zaplanowaniu ich realizacji w czasie zajęć oraz poza nimi.
Zakres zagadnień i sposoby działania wychowawców różnią się w zależności od wieku uczniów, ich potrzeb i umiejętności. Na wszystkich etapach powinny one obejmować takie zagadnienia, jak:
- uczenie się tworzenia dobrych relacji w różnych społecznościach i przyjmowanych rolach;
- budowanie własnego światopoglądu, wewnętrznego systemu wartości i sądów etycznych;
- rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów i zapobiegania sytuacjom konfliktowym;
- rozpoznawanie zachowań ryzykownych i wykorzystywanie strategii ich unikania;
- podejmowanie refleksji na temat własnej roli w różnych wspólnotach;
- kształtowanie postaw prospołecznych i rozwijanie uważności na potrzeby różnych osób i grup;
- kształtowanie odpowiedzialności za swoją lokalną wspólnotę;
- podejmowanie pogłębionej refleksji o sobie jako człowieku uczącym się;
- planowanie własnego rozwoju rozumianego jako proces trwający przez całe życie.
Projekty dostępne na stronie Instytutu.
Źródło: ibe.edu.pl