Ustawa z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw poza ustawą o systemie oświaty zmienia:

• ustawę z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela,
• ustawę z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego,
• ustawę z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej, ustawę z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe,
• ustawę z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe,
• ustawę z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych
• ustawę z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.

Przyjęta regulacja przewiduje wiele szczegółowych zmian, do najważniejszych należy zaliczyć:

1. Zmiany wynikające z konieczności przygotowania rozwiązań dotyczących organizacji i sposobu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w latach szkolnych 2021/2022–2023/2024, w których egzaminy te zdawać będą uczniowie i absolwenci, którzy dużą część swego kształcenia realizowali zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, w związku ze stanem epidemii. Wprowadzane zmiany spowodują m.in., że w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024 egzamin ósmoklasisty i egzamin maturalny zostaną przeprowadzone na podstawie odrębnych wymagań egzaminacyjnych. Wymagania te będą zawężone w stosunku do wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Ustawa przewiduje upoważnienie dla ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do wydania rozporządzenia w sprawie wymagań egzaminacyjnych dla egzaminu ósmoklasisty przeprowadzanego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024 z tą wytyczną, aby wymagania egzaminacyjne były tożsame z wymaganiami egzaminacyjnymi, które obowiązywały uczniów przystępujących do egzaminu ósmoklasisty w roku szkolnym 2020/2021 i 2021/2022.
   
   
2. Możliwość przeprowadzania szkoleń dla kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Analogiczną zmianę zaproponowano w przypadku szkoleń kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.
   
   
3. Dla usprawnienia i przyspieszenia procedury ustalenia wyników postępowania rekrutacyjnego oraz ograniczenia konieczności osobistego udziału rodziców lub pełnoletnich kandydatów w tym procesie rozszerzono zakres czynności, które mogą być dokonywane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
   
   
4. Zmiany w ustawie – Karta Nauczyciela i ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego mają na celu zwiększenie dostępności oraz podniesienie jakości wsparcia udzielanego dzieciom i młodzieży w procesie kształcenia, wychowania i opieki, co jest konieczne z punktu widzenia informacji płynących z badań dotyczących kondycji psychofizycznej dzieci i młodzieży. Stan epidemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2 i związany z nią reżim sanitarny (zwłaszcza aspekt izolacji społecznej) doprowadziły do znaczącego osłabienia kondycji psychicznej uczniów. W celu przeciwdziałania temu zjawisku konieczne jest zwiększenie liczby zatrudnionych w przedszkolach i szkołach nauczycieli specjalistów. Pedagodzy specjalni będą stanowić wsparcie dla pozostałych nauczycieli prowadzących zajęcia z dziećmi i uczniami w sposób uwzględniający zróżnicowanie ich potrzeb, a także realizować specjalistyczne zajęcia bezpośrednio z uczniami i udzielać porad i konsultacji rodzicom uczniów. Obowiązek zatrudnienia nauczycieli specjalistów w łącznej liczbie etatów, określonej w ustawie, będzie wprowadzany stopniowo.
   
   
5. W uchwalonej ustawie wprowadzono obowiązek posiadania akredytacji, o której mowa w art. 118 ustawy – Prawo oświatowe, na kwalifikacyjny kurs zawodowy prowadzony przez instytucje rynku pracy, o których mowa w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową.
   
   
6. Przyjęta regulacja umożliwiła także powierzenie realizacji zadania przewidzianego w programie kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” polegającego na utworzeniu ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych ze szczególnym uwzględnieniem wczesnego wspomagania rozwoju dzieci od momentu wykrycia niepełnosprawności lub zagrożenia niepełnosprawnością osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego albo osobie fizycznej.
   
   
7. Ustawa przewiduje także zachowanie w mocy przedłużenia powierzenia stanowiska dyrektorowi jednostki systemu oświaty (w tym zachowania w mocy powyższego rozwiązania w stosunku do osoby niebędącej nauczycielem) dokonanego przed dniem 2 września 2021 r.
   
   
8. Nowelizacja zawiera także przepisy dotyczące:

• zmian w ustawie o systemie informacji oświatowej w zakresie opisu szczegółowych danych dziedzinowych ucznia w związku ze wczesnym wspomaganiem rozwoju, zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi oraz kształceniem specjalnym, zmian w ustawie – Prawo oświatowe w zakresie wprowadzenia możliwości prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość,
• zmian w ustawie – Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe, zgodnie z którym organy prowadzące szkoły podstawowe, w których zorganizowano oddziały przedszkolne, są obowiązane do dostosowania lokali, w których zorganizowano te oddziały – wydłużono termin na dostosowanie do nowych warunków do dnia 31 sierpnia 2024 r.

Ustawa wejdzie  w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z wyjątkiem części przepisów, które mają wejść w życie z dniem 1 września 2022 r.