Rzeczywistość kołem się toczy. Znowu nauczanie zdalne – dla większości uczniów. W zasadzie to przez te kilka miesięcy część z nich z racji kwarantanny, izolacji i decyzji ministerialnych dość często zasiadała przed ekranem w samotności swojego domu, bez rówieśników i bezpośredniego kontaktu z innymi uczącymi się. Zdecydowana większość nauczycieli dość dobrze radzi sobie z wyzwaniami edukacji przeniesionej w wirtualny świat. Bez problemów porusza się w przeróżnych programach, aplikacjach, platformach. Może tylko z motywacją – po obu stronach – trochę trudniej z każdą kolejną zdalną odsłoną, ale to już zupełnie odrębne zagadnienie.
Zatem wszyscy już wszystko wiedzą, znają i …wykorzystują. Tak więc nasze poniższe przykładowy przegląd sposobów jak sprawdzać wiedzę i umiejętności uczniów, to tylko przypomnienie. Zachęcamy do sięgania po jak najbardziej zróżnicowane techniki i metody, aby uniknąć typowych testów i to jeszcze z ograniczonym czasem podania rozwiązania, o ograniczonej kreatywności i inicjatywności uczniów, nie wspominając.
Może to być kilkuminutowa wypowiedź nagrana telefonem, zamieszczona na platformie/lub wysłana do nauczyciela jako odpowiedź na przekazane przez nauczyciela pytanie problemowe nawiązujące do omawianego tematu lub sprawdzenie wiedzy twierdzeniami prawda/fałsz – materiał opracowany przez nauczyciela; może być to forma pracy klasowej / zadania domowego, gdzie każdy uczeń ma przy wskazanych odpowiedziach podać uzasadnienie swoich twierdzeń – różnie dla różnych uczniów. Warto wykorzystać dodatkowe zadania – wyzwania, które wymagać będą dobrowolnego, osobistego zaangażowania. Można polecić napisanie „ściągi” czyli zdań podsumowujących dany materiał. Ciekawe i atrakcyjne są polecenia typu: znajdź błąd i zastąp go prawidłowymi stwierdzeniami czy rozwiązaniami – może to być forma pracy klasowej. Uczniowie otrzymują kilka wersji tekstów z błędami umieszczonymi w różnych miejscach do korekty.
Od dawna wykorzystywane wizualizacje w formie plakatu, modelu, makiety i ich fotografia lub skan – przesłany do nauczyciela świetnie zastąpi pisemną formę sprawdzenia wiedzy.
Kolejna atrakcyjna forma to mapy mentalne, czyli kreatywna technika robienia notatek, zadań domowych czy prac klasowych itp., która polega na przedstawieniu informacji w sposób graficzny – nauczyciel podaje słowa kluczowe (może być ich kilka / różne słowa kluczowe dla wskazanych uczniów) i prosi o sporządzenie mapy mentalnej. Równie dobrze uczniowie samodzielnie wybierają kluczowe pojęcia i wokół nich budują swoje mapy – sięgając po wiadomości z różnych źródeł. Podobnie sprawdzą się tematyczne blogi, podcasty, krzyżówki, komiksy. Wielu uczniów swoim telefonem nagrać może krótkie filmiki czy wykonać fotografie – dokumentując w ten sposób przebieg zjawiska, procesu, obserwacji z fizyki, chemii czy przyrody, które wraz z komentarzem mogą stanowić świetne powtórzeni materiału.
I oczywiście sięgamy do bogactwa możliwości jaką daje metoda projektu – tym razem w formie webquestu – jako zadanie dla indywidualnych uczniów lub grup.
Większość przywołanych powyżej sposobów pozwala na pełną indywidualizację pracy – można dobrać poziom trudności zadania, ilość i jakość oczekiwanych rozwiązań czy też zakres materiału i stopień jego uszczegółowienia. Jednak wszystkie te sposoby wymagają dużo czasu i zakładają autentyczne zaangażowanie nauczyciela. Gotowy test z konkretnego testowego portalu robi się szybciej, prościej i bez wysiłku.