Ukazał się projekt rozporządzenia z dnia 24 stycznia 2024 r. zmieniający rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2572. Projekt dotyczy dwóch spraw:

• prac domowych w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży;
• wliczania do średniej rocznych i końcowych ocen klasyfikacyjnych religii i etyki.

Resort podkreśla konieczność uregulowania kwestii prac domowych zadawanych uczniom szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży. Proponowane zmiany dotyczące wybranych rodzajów prac domowych (prace pisemne i praktyczne), w odniesieniu do szkoły podstawowej, mają związek z obserwowaną od wielu lat praktyką zadawania uczniom nadmiernej ilości zadań do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych. Ministerstwo przywołuje w uzasadnieniu liczne głosy i sygnały krytykujące tę praktykę  płynące od rodziców i uczniów,  korespondencję różnych organizacji oświatowych, stowarzyszeń, wypowiedzi Rzecznika Praw Dziecka czy Rzecznika Praw Obywatelskich. Powołuje się również na dane pochodzące z projektu PIRLS (Progress in International Reading Literacy Study) – Międzynarodowego Badania Postępów Biegłości w Czytaniu dotyczącego uczniów IV klasy szkoły podstawowej, przeprowadzanego w 2021 r. Większość rodziców, których dzieci brały udział w tym badaniu wyraziła przekonanie, że prac domowych zadaje się zbyt dużo. Nadmierna ilość prac domowych może prowadzić do zmęczenia uczniów, zmniejszenia zainteresowania nauką, a nawet zwiększenia nierówności edukacyjnych z uwagi na zróżnicowane zasoby dostępne w domu i wsparcie uczniów przez rodziców.

W intencji projektodawcy odciążenie uczniów z obowiązków szkolnych realizowanych po zakończeniu zajęć w szkole poprawi ich dobrostan i posłuży wyrównywaniu szans  edukacyjnych.

W projekcie po § 12 dodano § 12a w brzmieniu:

㤠12a.

1. W ramach oceniania bieżącego z zajęć edukacyjnych w szkole podstawowej:
   1)     w klasach I–III nauczyciel nie zadaje uczniowi pisemnych i praktycznych prac domowych do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych;
   2)     w klasach IV–VIII nauczyciel może zadać uczniowi pisemną lub praktyczną pracę domową do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych, z tym że nie jest ona obowiązkowa dla ucznia i nie ustala się z niej oceny.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nauczyciel sprawdza wykonaną przez ucznia pisemną lub praktyczną pracę domową i przekazuje mu informację, o której mowa w § 12.’’

Z kolei z § 12 wynika, że ocenianie bieżące z zajęć edukacyjnych ma na celu:

• monitorowanie pracy ucznia oraz
• przekazywanie uczniowi informacji o jego osiągnięciach edukacyjnych pomagających w uczeniu się, poprzez wskazanie:
  – co uczeń robi dobrze,
  – co i jak wymaga poprawy oraz
  –  jak powinien dalej się uczyć.

W uzasadnieniu projektu MEN wyjaśniło:

,,proponowana zmiana nie oznacza zniesienia obowiązku uczenia się w domu, tj. nauki czytania w przypadku najmłodszych uczniów, czytania lektur, przyswojenia określonych treści, słówek itp. Zmiana ta ma na celu jedynie ograniczenie zadawania pisemnych i praktycznych prac domowych. Miejscem, w którym uczniowie, zwłaszcza młodsi, powinni zdobywać wiedzę i umiejętności jest przede wszystkim szkoła.’’

Ponadto po raz kolejny pojawiła się informacja o ograniczeniu zakresu podstawy programowej kształcenia ogólnego tak, aby ułatwić nauczycielom realizację całego materiału przeznaczonego dla danego etapu edukacyjnego.

Z kolei druga zmiana zostaje wprowadzona do § 18 i § 19. W § 18 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne, do średniej ocen, o której mowa w ust. 1, wlicza się także roczne oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć.”

W § 19 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne, do średniej ocen, o której mowa w ust. 1, wlicza się także końcowe oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć.”.

W uzasadnieniu podkreślono, zajęcia religii (etyki) są dobrowolne, zatem rodzic lub pełnoletni uczeń może zdecydować w każdej chwili o rozpoczęciu uczęszczania przez ucznia na lekcje religii (etyki) lub zrezygnować z uczestnictwa w tych zajęciach. W związku z tym, że zajęcia religii i etyki nie są zajęciami, na które uczeń jest obowiązany uczęszczać, nieuzasadnione jest, aby roczna lub końcowa ocena klasyfikacyjna z tych zajęć miała wpływ na średnią uzyskanych ocen.

Zmiana dotycząca prac domowych wejdzie w życie w ciągu 14 dni od dnia jej ogłoszenia, zmiana dotycząca wyliczania średnich ocen od 1 września 2024 r.

Źródło: rcl.gov.pl