W 2019 roku Włochy ogłosiły, że jako pierwszy kraj na świecie wprowadzą zmiany klimatu jako obowiązkowy przedmiot w programie nauczania. Od września 2021 roku uczniowie w wieku od 6 do 19 lat uczestniczą w 33 godzinach lekcyjnych rocznie poświęconych tej tematyce. Jednym z krajów, które włączyły edukację klimatyczną do programu nauczania, jest Meksyk.
Teraz edukację klimatyczną planuje wprowadzić do szkół Ministerstwo Edukacji Narodowej. Edukacja klimatyczno-środowiskowa ma być holistyczna, interdyscyplinarna i ponadprzedmiotowa, a jednocześnie osadzona w kontekście lokalnym, tak by dawała uczniom poczucie sprawczości. Wiceminister Joanna Mucha nie określiła liczby godzin edukacji klimatycznej. Zaznaczyła, że trudno byłoby to określić i dodała: „Czyli np. wtedy, kiedy mówimy o stosunkach wodnych (…), żebyśmy mogli o tym mówić na bardzo różnych przedmiotach. Nawet na historii można sięgnąć do przykładów różnych wydarzeń klimatycznych i pokazać, w jaki sposób one zadziałały i jakie konsekwencje spowodowały.” Na geografii uczniowie mogą badać hydrologię rzek, na biologii analizować ich bioróżnorodność, na matematyce obliczać ślad wodny produkcji odzieży, a na języku polskim interpretować fragmenty lektur ukazujące degradację rzek w XIX wieku. Kluczowe w edukacji klimatycznej jest angażowanie uczniów w działania praktyczne, np. projekt ekologiczny, wyjście w teren w celu obserwacji lokalnych ekosystemów z wykorzystaniem metody spaceru badawczego. Podczas konferencji wiceminister J. Mucha podkreśliła, że ,,ta zmiana, która wiąże się z trendem klimatycznym, zdefiniuje nasze życie na kolejne dekady, jeśli nie setki lat, więc naszym obowiązkiem jest przygotowanie uczniów do tego, by żyli w tym zmieniającym się świeci, żeby odnajdywali się na zmieniającym się rynku pracy.’’ Joanna Mucha wręczyła powołania członkom zespołu do spraw edukacji klimatycznej i powiedziała podczas tego wydarzenia: ,,Chcemy, aby ten zespół wspierał Ministerstwo Edukacji Narodowej w tworzeniu podstawy programowej. Nie planujemy nowego przedmiotu – zależy nam na tym, by edukacja klimatyczno-środowiskowa była obecna na każdym etapie kształcenia i pojawiała się w różnych przedmiotach.’’ Nominacje odebrało 36 osób. Członkami zespołu zostali przedstawiciele organizacji klimatycznych, przedstawiciele świata nauki, nauczyciele, przedstawiciele samorządów.
Zadaniem Zespołu jest przygotowanie propozycji rozwiązań w zakresie edukacji klimatycznej w szkołach, w szczególności w obszarach dotyczących:
- podstawy programowej kształcenia ogólnego;
- infrastruktury szkolnej;
- współpracy z organizacjami pozarządowymi;
- szkolenia i przygotowania kadry pedagogicznej;
- współpracy z rodzicami uczniów.
Tu warto przypomnieć, że Komitet Problemowy ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN w komunikacie z 19 lutego 2024 r. zabrał głos w sprawie edukacji klimatycznej: ,,Edukacja klimatyczna nie jest oddzielną domeną wiedzy wymagającą wprowadzenia nowego przedmiotu szkolnego. Przeciwnie – musi być realizowana w ścisłym związku z już istniejącym programem szkolnym – nie tylko fizyki czy geografii, ale także przedmiotów humanistycznych i społecznych. Edukacja klimatyczna powinna być skierowana nie tylko do dzieci i młodzieży, ale także (a może nawet: przede wszystkim) do dorosłych, szczególnie tych decyzyjnych w kwestiach istotnych dla środowiska, społeczeństwa i gospodarki.
W szkolnictwie podstawowym i ponadpodstawowym, włączenie elementów edukacji klimatycznej do poszczególnych przedmiotów będzie wymagało zapewnienia nauczycielom możliwości kształcenia i rozwoju zawodowego w tym zakresie. Szanując ich dotychczasowe doświadczenie i autonomię, należy zapewnić nauczycielom niezbędną pomoc i wsparcie merytoryczne, również w zakresie krytycznych kompetencji emocjonalnych.’’
Źródło:
- gov.pl/edukacja
- edukacjaklimatyczna.org.pl
- energetyka24.pl
- dw.com
