Według definicji Unesco włączanie (inkluzja) to proces skutecznego budowania jednej zbiorowości uczących się, opartej na solidarności pomiędzy dziećmi o specjalnych potrzebach i ich rówieśnikami, w ich naturalnym środowisku. W ten sposób pojęcie „włączanie” wpisuje się w szerszą perspektywę praw człowieka, w myśl której wszelkie formy segregacji są moralnie złe.
   Włączanie oznacza, że w klasach uczą się pojedynczy uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym dzieci niepełnosprawne, mające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Definicja „specjalnych potrzeb edukacyjnych” obowiązująca w polskiej oświacie jest bardzo szeroka. To nie tylko uczniowie z różnorodnymi niepełnosprawnościami, ale też m.in. uczniowie zdolni, z traumami, w sytuacjach kryzysowych, z innych kręgów kulturowych, mający zaburzenia zachowania czy emocji czy przewlekle chorzy.
   Edukacja włączająca oznacza także, nie tylko umieszczanie wszystkich dzieci ze specjalnymi potrzebami w szkołach ogólnodostępnych, ale zakłada konieczność takich zmian w szkołach, aby lepiej odpowiadały one potrzebom wszystkich uczniów i umożliwiały budowanie systemu wsparcia, który pozwoli im na funkcjonowanie w naturalnym środowisku.
   Jest to proces, który nie odbywa się automatycznie poprzez sam fakt bycia takiego dziecka w szkole. Szkoła musi być dostosowana do uczniów o zróżnicowanych potrzebach, zgodnie z twierdzeniem Bengta Lindqvista, że szkoła dobra dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest lepszą szkołą dla wszystkich uczniów.
   Realizacja idei włączania/ inkluzji wymaga zmiany postaw społecznych, nastawień, przekonań – przełamanie barier mentalnych. Skuteczność inkluzji zależy w dużej mierze od naszych własnych postaw i nastawienia. Konieczne jest przełamanie barier mentalnych tkwiących często w nas, dorosłych – osobach odpowiedzialnych za edukację, nauczycielach, rodzicach. Nasze postawy przekładają się później na postawy naszych dzieci.
   Warunki włączania wymagają przede wszystkim przygotowania nauczycieli. Nauczyciele szkół ogólnodostępnych (zwłaszcza przedmiotowcy) często nie czują się przygotowani do pracy z uczniami z różnego rodzaju niepełnosprawnościami.
Ponadto ważne jest budowanie systemu wsparcia dla ucznia z niepełnosprawnością w szkole poprzez zaangażowanie do tego różnych podmiotów i ich systemową współpracę. Uczeń w szkole ogólnodostępnej potrzebuje zmiany kultury szkoły – zapewnienia uczniowi odpowiedniego wsparcia, w które zaangażowane powinno być całe lokalne środowisko.
Ważnym warunkiem jest przygotowanie infrastruktury – likwidacja barier architektonicznych, doposażenie szkół w nowoczesny sprzęt i pomoce dydaktyczne, wykorzystujący nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne.
   Stosunek do osób o różnych potrzebach edukacyjnych, ich samopoczucie w naszych szkołach, przedszkolach, realizacja ich potrzeb, bazowanie na ich zasobach, jest miarą jakości edukacji XXI wieku.