Rzecznik Praw Obywatelskich, Marcin Wiącek, informuje, że do Biura Rzecznika wpływają skargi oraz wnioski dotyczące dostępu do ocen uczniów i uczennic pełnoletnich, w tym głosy domagające się możliwości złożenia przez uczniów dorosłych oświadczenia o tym, że nie wyrażają oni zgody na przekazywanie rodzicom informacji o ich postępach w nauce i zachowaniu. W tej sprawie RPO zwrócił się do resortu edukacji.
Rzecznik przypomina, że zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o systemie oświaty:
- oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców;
- sprawdzone i ocenione prace pisemne są udostępniane uczniom i ich rodzicom;
- na wniosek rodziców dokumentacja egzaminu klasyfikacyjnego, poprawkowego, zastrzeżeń i inna dotycząca oceniania ucznia jest udostępniana do wglądu uczniom i ich rodzicom na ich wniosek.
M. Wiącek przywołuje w swoim piśmie również dotychczasowe stanowisko Ministerstwa Edukacji Narodowej uznające, że dostęp do informacji o funkcjonowaniu czy trudnościach w szkole ucznia pełnoletniego mieści się w ciążącym na rodzicach obowiązku osobistego starania się o jego wychowanie. Możliwość wglądu rodziców uczniów do informacji o postępach w nauce dzieci – uczniów pełnoletnich ma uzasadnienie, ponieważ osoby te nie są jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać i uczą się w szkołach dla młodzieży. Szkoła, do której uczęszcza młodzież, nie jest zobowiązania do pozyskania zgody od pełnoletniego ucznia, aby przekazać jego rodzicom informację o ocenach.
Ministerstwo Edukacji Narodowej, odpowiadając RPO, poinformowało, że od 2013 r. wpłynęły dwie skargi w zakresie informowania rodziców uczniów pełnoletnich o postępach w nauce oraz uzyskanych przez nich ocenach:
- uczeń skarżył się na udostępnienie jego ocen rodzicom, pomimo złożenia przez ucznia oświadczenia woli o nieudostępnianie rodzicom jakiejkolwiek informacji o jego sytuacji w szkole;
- rodzic skarżył się, że szkoła branżowa I stopnia odmówiła informacji o wynikach w nauce i zachowaniu ucznia pełnoletniego.
Ministerstwo potwierdziło, że otrzymywało w tej sprawie również zapytania telefoniczne i drogą mailową.
W piśmie skierowanym do Rzecznika MEN zaznacza, że dostrzega konieczność doprecyzowania przepisów oświatowych dotyczących uczniów pełnoletnich. Obecnie ta kwestia jest podejmowana przez Zespół Praw i Obowiązków Ucznia przy Ministrze Edukacji, który przygotowuje propozycje zmian legislacyjnych dotyczących praw ucznia, z uwzględnieniem praw uczniów pełnoletnich.
Rzecznik podkreśla, że przepisy powinny być jasne i uwzględniać zarówno odmienną sytuację prawną uczniów pełnoletnich oraz skomplikowane relacje, jakie mogą występować w rodzinie.
Źródło:
- Do ME dostęp do ocen ucznia pełnoletniego z 3 kwietnia 2024 r.;
- Odpowiedź ME dostęp do ocen ucznia pełnoletniego z 16 maja 2024 r.;
- brpo.gov.pl
