5 października br. Minister Edukacji i Nauki powołał Zespół ekspertów, który pracuje nad przygotowaniem projektu podstawy programowej nowego przedmiotu historia i teraźniejszość oraz propozycji zmian w podstawie programowej przedmiotów: historia (zakres podstawowy i rozszerzony) oraz wiedza o społeczeństwie (zakres rozszerzony) dla szkół ponadpodstawowych.

Skład  zespołu eksperckiego pracującego nad opracowaniem podstawy programowej przedmiotu HiT przedstawia się następująco:

• prof. Grzegorz Kucharczyk,
• dr Robert Derewenda,
• Włodzimierz Krzysztof Kowalczyk,
• dr Paweł Milcarek,
• dr Wojciech Muszyński,
• prof. Mieczysław Stanisław Ryba,
• Małgorzata Żaryn.

Wyboru ekspertów dokonał  Minister Czarnek Jak mówił w wywiadach: „Kryterium doboru ekspertów pracujących nad nowym przedmiotem historia i teraźniejszość była fachowość, doświadczenie i prawość”.

Jak zaznacza minister Czarnek historia i teraźniejszość ,,to ma być przedmiot, który będzie dotyczył drugiej połowy XX w. i początku XXI”. W swoich medialnych wypowiedziach podkreśla: ,,Do tej pory przez kilkadziesiąt lat, nawet można powiedzieć przez dwie dekady, nauka historii kończyła się na II wojnie światowej. Jeśli ktoś się uczył historii drugiej połowy XX w., to tylko ci, którzy zdawali z historii maturę. W związku z tym poziom wiedzy młodzieży dzisiaj na temat tego, jakie procesy historyczne doprowadziły nas do dzisiejszej sytuacji, jest słaby, żeby nie powiedzieć bardzo słaby.”

Nowy przedmiot historia i teraźniejszość zastąpi przedmiot wiedza o społeczeństwie realizowany w liceum, technikum oraz szkołach branżowych w zakresie podstawowym. Wiedza o społeczeństwie w zakresie rozszerzonym dla uczniów technikum i liceum pozostaje bez zmian.

Treści przedmiotu historia i teraźniejszość będą obejmowały zagadnienia z obecnej podstawy programowej przedmiotu wiedza o społeczeństwie w zakresie podstawowym oraz zagadnienia z historii najnowszej – dzieje powojenne od 1945 r. do 2015 r., Polska i świat.

Można powiedzieć, że to uzupełniona i poszerzona kontynuacja kursu historii najnowszej i wiedzy o społeczeństwie realizowanego w klasie VIII szkoły podstawowej. Będzie też zapewniona korelacja z podstawą programową historii w szkołach ponadpodstawowych, tak aby treści z zakresu historii najnowszej powtarzały się jedynie na tyle, na ile jest to konieczne. 

Treści z dotychczasowego przedmiotu wiedza o społeczeństwie w zakresie podstawowym zostaną wkomponowane w kontekst historyczny, co umożliwi uczniom lepsze zrozumienie złożonych procesów historycznych oraz społeczno-politycznych.

Celem wprowadzenia nowego przedmiotu jest zwiększenie zakresu zagadnień związanych z historią najnowszą w edukacji historycznej uczniów szkół ponadpodstawowych. Co istotne, zachowany zostanie obowiązkowy, regularny, chronologiczny, pełny kurs historii dla każdego ucznia szkoły ponadpodstawowej. Uczniowie  poznają także podstawowe i trwałe zasady życia społecznego, w tym fundamenty państwa i prawa. 

Edukacja historyczna w szkole powinna rozwijać nie tylko zainteresowanie przeszłością i dostarczać wiedzę na temat najważniejszych wydarzeń czy najwybitniejszych postaci z dziejów Polski i dziejów powszechnych. Jej zadaniem jest przede wszystkim wyposażanie uczniów w umiejętności kluczowe z punktu widzenia sprawnego funkcjonowania w świecie współczesnym, takie jak analizowanie, wnioskowanie i samodzielne ocenianie wydarzeń. 

Świadomość historyczna oraz umiejętności kształtowane i rozwijane na lekcjach historii umożliwiają młodym ludziom dostrzeganie związków między współczesnością a przeszłością, kształtowanie postaw patriotycznych, krytyczne i racjonalne ocenianie wydarzeń, jak również kształtowanie postawy tolerancji i szacunku wobec dorobku cywilizacyjnego innych kultur lub narodów. Z tych względów edukacja historyczna wymaga odpowiednich zmian, które będą sprzyjać osiąganiu tych celów. 

Zmiany są obecnie potrzebne w odniesieniu do historii najnowszej – powojennej. Jej realizacja w szkołach, w szczególności ponadpodstawowych, napotyka na różne trudności. Wynikają one m.in. z omawiania zagadnień historii najnowszej w ostatniej klasie, kiedy to uczniowie liceum i technikum skupiają się przede wszystkim na tych przedmiotach, z których przystępują do egzaminu maturalnego czy egzaminów zawodowych.

  Podstawa programowa historii dla liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia zostanie uzupełniona o treści nauczania – wymagania szczegółowe obejmujące wydarzenia z okresu po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej (od 2004 r. do 2015 r.). 

Treści zostaną zmienione w taki sposób, aby ich realizacja w zakresie podstawowym zakończyła się w I semestrze ostatniej klasy szkoły ponadpodstawowej.

Co ważne, nie zmieni się łączna liczba godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych przewidzianych w ramowych planach nauczania dla szkół ponadpodstawowych. 

Wymiar godzin przedmiotu historia i teraźniejszość będzie wynosił 3 godziny w cyklu kształcenia w liceum ogólnokształcącym i technikum zamiast obecnych 2 godzin przeznaczonych na przedmiot wiedza o społeczeństwie. Wymiar godzin historii w cyklu kształcenia w zakresie podstawowym zmieni się z obecnych 8 i będzie wynosił 7.

Zmiany w liczbie godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych będą polegać wyłącznie na przesunięciach między klasami. 

Przedmiot zostanie wprowadzony od 1 września 2022 r. w klasie I szkoły ponadpodstawowej, zastępując wiedzę o społeczeństwie.

Zespół ekspertów przedstawi Ministrowi Edukacji i Nauki efekty prac do 30 listopada br. W grudniu br. Minister Edukacji i Nauki skieruje do konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych projekty nowelizacji rozporządzeń w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkół ponadpodstawowych.

Minister zapowiada również pojawienie się nowego podręcznika.

Źródła:

• cytaty www.samorząd.infor.pl /dostęp 09.11.2021/
• mein.gov.pl